Blog

Zoals elk jaar, werd ook dit jaar rond medio april het aantal verkeersdoden van het jaar daarvoor bekendgemaakt. Dit jaar was dat op 17 april. En je ziet dat de dagen daaromheen de discussie rondom het dragen van een fietshelm direct weer oplaait.

In zedenzaken die breed uitgemeten worden in de media, zien we helaas nog steeds een hardnekkig patroon: de aandacht verschuift al snel van de dader naar het slachtoffer. Wat had zij of hij aan? Waarom heeft diegene niet eerder iets gezegd? Waarom ging ze terug naar die plek? Met zulke vragen wordt – vaak onbewust – de verantwoordelijkheid bij het slachtoffer gelegd. Dit is victim blaming, en het moet stoppen.

Stel je het eens voor: je bent slachtoffer van een geweldsmisdrijf, verkeersongeval of online criminaliteit. Je wilt gehoord worden, serieus genomen worden en je recht halen. En dat wettelijk recht heb je ook, officieel vastgelegd in Nederlandse en Europese wetten. Maar wat als je dat recht niet uit kunt oefenen, als dat niet vanzelfsprekend is? Wat als je stem niet telt?

Busje ramt auto. File na ongeluk. Het zijn bekende krantenkoppen. Maar de vraag is: Waar zijn de mensen in de berichtgeving gebleven? Wat doet journalistieke berichtgeving over ‘hun’ ongeval met het herstel van verkeersslachtoffers en nabestaanden? Doen de berichten wel recht aan de erkenning van het leed en staat de mens nog wel centraal? We lieten hier onderzoek naar doen.

Aan het woord is prof. dr. Lieselot Bisschop, hoogleraar Publieke en Private Belangen aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Zij doet als criminologe onder andere onderzoek naar de schadelijke gevolgen van PFAS. Wij stelden haar enkele vragen over milieucriminaliteit.

Steeds vaker pleiten we voor conflictoplossing en herstelrecht. Lang niet alle slachtoffers zijn gebaat bij langslepende en vaak belastende procedures waarvan de uitkomst zeer onzeker is. Ineke Sybesma legt uit waarom het soms beter is om voor alternatieve oplossingen te kiezen met een menselijke maat.

‘Hun strijd minder eenzaam maken, mensen samenbrengen en opkomen voor hun rechten: dat drijft mij enorm.’

Steeds meer burgers maken zich zorgen over het effect van bedrijven die gevaarlijke stoffen uitstoten en lozen en het effect dat dit heeft op hun gezondheid en hun leefomgeving. Fonds Slachtofferhulp deelt die zorgen en startte daarom een programma om de ondersteuning en (rechts)positie van slachtoffers van milieucriminaliteit te verbeteren.

Een belangrijke stap voorwaarts voor zedenslachtoffers. De Eerste Kamer heeft ingestemd met de wet seksuele misdrijven. Deze wet vervangt de oude zedenwet en treedt op 1 juli 2024 in werking.

Fonds Slachtofferhulp pleit al geruime tijd voor gedragsmonitoring van verkeersveelplegers. Naast hun rijvaardigheid zou ook hun rijwaardigheid moeten meetellen bij de vraag of ze na een rijontzegging weer de weg op mogen.

Kindermishandeling en -misbruik moet uit de taboesfeer worden gehaald. Meer bewustwording over de signalen en gevolgen is een belangrijke eerste stap.

Hoe is het toch mogelijk dat verkeersveelplegers die alle regels aan hun laars lappen toch weer gewoon aan het verkeer mogen deelnemen? De samenleving moet hier beter tegen worden beschermd zodat nieuwe slachtoffers worden voorkomen.

Slachtoffers van strafbare feiten kunnen zich in de EU nog steeds niet overal beroepen op hun rechten. Daarom heeft de Europese Commissie de richtlijn slachtofferrechten aangescherpt.

Het is het grote schrikbeeld van elke ouder: je kind is slachtoffer van seksueel misbruik met beeldmateriaal. Het gebeurt steeds vaker en ook in de media is er steeds meer aandacht voor. Wat betekent het eigenlijk als je kind wordt afgeperst met naaktfoto’s? En wat kun je als ouder doen?

‘Als iemand uit wraak naaktbeelden van een ander online zet, is dat een zedendelict, dat thuishoort in de zedenwet.’

Uit onderzoek van de WeProtect Global Alliance blijkt dat twee derde van de ondervraagde Europese achttienjarigen als kind online seksueel misbruik hebben meegemaakt. In Nederland kregen bijna zeven op de tien kinderen met online seksueel misbruik te maken.

Investeren in verkeersveiligheid is investeren in mensenlevens’, zo kopt onze collega Marijke Brouwer-Poelgeest in haar nieuwste column. Zowel het aantal verkeersdoden als het aantal gewonden stijgt en er is een toename van het gebruik van alcohol en drugs in het verkeer. Bovendien kosten verkeersongevallen de maatschappij naar schatting van de SWOV €27 miljard. Lees hier haar hele column. 

Slachtoffers van seksueel geweld die de moedige stap nemen zich te melden, moeten niet onnodig worden geconfronteerd met nieuwe drempels door ingewikkelde wet- en regelgeving én bewijsbaarheid.

Waarom beschermen we onze samenleving niet beter tegen verkeersveelplegers die herhaaldelijk de fout in gaan en daarbij slachtoffers maken?

Nepnieuws en desinformatie wat op social media circuleert over de Week van de Lentekriebels waarbij het lesmateriaal uit zijn context werd getrokken, mogen de belangrijke én positieve boodschap niet overschaduwen. Het leren aangeven van eigen wensen en grenzen en de grenzen van anderen te respecteren als het gaat om seksualiteit is van groot belang. 

Na een traumatische gebeurtenis wil je verder met je leven. Naast steun van anderen en je eigen veerkracht om te kunnen herstellen, is een redelijke schadevergoeding van belang. De afwikkeling daarvan verloopt alleen lang niet altijd even soepel…

Na het uitzitten van hun straf kunnen roekeloze rijders in ons land heel eenvoudig weer hun ‘roze papiertje’ ophalen en zonder toezicht achter het stuur kruipen. Recidive ligt op de loer. Dat moet anders!

Na een traumatische gebeurtenis wil je verder met je leven. Naast steun van anderen en je eigen veerkracht om te kunnen herstellen, is een redelijke schadevergoeding van belang. De afwikkeling daarvan verloopt alleen lang niet altijd even soepel…

In de bebouwde kom van Alblasserdam werden eind mei twee jonge vrouwen met hoge snelheid aangereden met de dood tot gevolg. Van het leven beroofd door een bestuurder die in de afgelopen jaren meer dan 52(!!) verkeersovertredingen maakte waarvan zeker 12 zéér ernstig. Tijdens de inhoudelijke zitting eiste het OM tien jaar cel en tien jaar rijontzegging tegen de 24-jarige verdachte wegens ‘dubbele doodslag’. Een uitzonderlijke eis. Hopelijk doet de rechter eind oktober een uitspraak die recht doet aan het leed van de nabestaanden én die voorkomt dat er meer slachtoffers volgen.

Tweemaal BOOS: in veel organisaties kwam afgelopen halfjaar het gesprek op gang. Maar wat zijn de uitgangspunten als het over meldingen van grensoverschrijdend gedrag gaat?

Begin deze maand diende bij de rechtbank Den Haag een bijzonder kort geding. Daarin eiste een slachtoffer dat in haar zaak hoger beroep zou worden ingesteld. Zij eiste dat, omdat de rechter in haar eerste strafzaak, haar spreekrecht had beperkt. Het is geen uitzondering dat slachtofferrechten in de rechtszaal niet worden nageleefd.

Mariëtte Hamer wordt regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld. Goed nieuws, want een cultuurverandering is hard nodig. Niet alleen aan de top, maar bij iedereen.

Meer openheid na seksueel wangedrag en een einde aan de schaamtecultuur. Dat hoopte actrice Alyssa Milano te bereiken met haar eerste #metoo tweet in 2017. Het programma BOOS van BNNVARA doet hier een Nederlands schepje bovenop. Heel Nederland volgt met ingehouden adem wat er mogelijk is gebeurd achter de schermen van The Voice of Holland.

Recht doen aan toegebracht leed en slachtoffers helpen om hun kracht te hervinden. Voor die opdracht staat het Fonds Slachtofferhulp ook in 2022.

Ik hoor het je denken: ‘Noodhulp in Nederland?! Is dat nou echt nodig?’ Ja dat is het zeker! Iedere dag weer bereiken ons tal van schrijnende verhalen.

Demissionair minister Grapperhaus verwacht dat de nieuwe wet seksuele misdrijven in de toekomst vaker gaat leiden tot strafzaken. De wet is al geruime tijd in de maak en wordt nu voor advies naar de Raad van State gestuurd.

De impact en verslagenheid is groot. Misdaadjournalist Peter R. de Vries overleed negen dagen nadat hij zelf het slachtoffer werd van een moordaanslag. Een klap voor allen die hem dierbaar waren en voor heel veel slachtoffers en nabestaanden die hij al die jaren intensief heeft bijgestaan. En tot slot voor onze rechtstaat. Het is bizar dat dit heeft kunnen gebeuren.

Deze noodsituatie als gevolg van de coronacrisis is ontstaan buiten ieders schuld, maar levert wel schade op voor patiënten en hun naasten. Dat blijkt nu wederom uit de cijfers. Het belang van erkenning, openheid en goede communicatie is groot. Net zoals bij een calamiteit.

Met nog minder dan 1 week op de teller komt de campagne voor de Tweede Kamerverkiezingen inmiddels aardig op stoom. Anders dan anders.

2020 gaat wereldwijd de boeken in als een bizar en bewogen jaar. Beheerst door de coronacrisis die grote gevolgen had voor iedereen. In deze column blikt Ineke Sybesma terug op 2020.

Slachtofferrechten worden op papier steeds beter geregeld. Vandaag stemde de Tweede Kamer over een wetsvoorstel om slachtofferrechten verder uit te breiden. Een goede zaak, maar of het ook altijd in de praktijk goed uitpakt, is nog maar de vraag.In dit blog deelt directeur Ineke Sybesma haar zorg.

Het Openbaar Ministerie heeft voor het eerst de nieuwe wetgeving toegepast waarmee roekeloze rijders beter kunnen worden aangepakt. Fonds Slachtofferhulp werkte de afgelopen 3 jaar aan de totstandkoming van deze wet, die zowel de bewijslast als de strafmaat van roekeloosheid in het verkeer aanpakt.

Het is nog niet eens zo lang geleden dat nabestaanden van moord, geen enkele positie hadden in het strafrecht. Zij moesten lijdzaam toezien en toehoren bij de rechtszaak over hun geliefde partner, familielid of kind. Er was geen recht op schadevergoeding, geen recht om te spreken, en de meest intieme informatie werd wel in het openbaar, maar niet met hen gedeeld.

Weer worden de rechten van slachtoffers met voeten getreden. Op basis van gelekte dossiers vanuit politie en het Openbaar Ministerie, schreven twee journalisten van De Telegraaf een ronkend roddelboek, over Ruinerwold. Zonder dat de slachtoffers hier toestemming voor hebben gegeven.

Slachtoffers verdienen erkenning, steun én hulp. Het klinkt vanzelfsprekend maar dat is het helaas niet. Fonds Slachtofferhulp zet zich hiervoor in.

Deze week startte het ministerie van Justitie en Veiligheid de campagne ‘Wat kan mij helpen’. Het ministerie wil mensen die seksueel geweld hebben meegemaakt motiveren hulp te zoeken. Het is echter onzeker of die mensen wel geholpen kunnen worden, omdat de instanties die dit zouden moeten doen, met geldproblemen kampen.

Slachtoffers en nabestaanden van verkeersongevallen, misdrijven en rampen kunnen al 30 jaar rekenen op de steun van Fonds Slachtofferhulp. Dankzij de enorme betrokkenheid van onze donateurs en sponsoren maken wij ons dag in dag uit sterk voor verbetering van de hulpverlening aan en een goede rechtspositie van mensen zoals u en ik, die van de ene op de andere dag in een ellendige situatie terecht kunnen komen.

Het Fonds vraagt Kamerleden om wetsvoorstel roekeloosheid zo snel mogelijk te behandelen, zodat deze uiterlijk 1 januari 2020 in werking kan treden.

Ineke Sybesma over slachtofferrechten: ”Mijns inziens moeten slachtofferrechten veel serieuzer in praktijk worden gebracht.”

Op maandag 25 maart diende in de rechtbank van Amsterdam een bijzonder schrijnende zaak. Een kort geding tegen het Eindhovens Dagblad en journalist Max Steenberghe. Zij willen namelijk, tegen de uitdrukkelijke wil van de familie Van den Hurk, een boek publiceren over het verhaal van het politieonderzoek en de rechtszaak rondom de gruwelijke moord op hun 15-jarige dochter Nicole van den Hurk.

Er is op papier veel veranderd voor slachtoffers die met het strafrecht te maken krijgen. Toch kan en moet de uitoefening van slachtofferrechten beter.

Een terugblik op het werk van Fonds Slachtofferhulp in 2018.

Lees in de blog van Ineke Sybesma over het belang van sociale steun en erkenning voor slachtoffers en de koers van Fonds Slachtofferhulp aankomend jaar.

De start van #Metoo in oktober 2017 zorgde voor een golf aan onthullingen rondom seksueel wangedrag, en krijgt een jaar na dato nog steeds veel aandacht. En dat is van belang.

Begin mei 2018 presenteerde minister Sander Dekker een wetsvoorstel waarmee hij de regelingen inzake de detentiefasering en voorwaardelijke invrijheidstelling wil veranderen. De belangrijkste aanpassing die hij voorstelt, betreft de nu bijna automatische voorwaardelijke invrijheidstelling van gedetineerden.

Het is belangrijk dat lering wordt getrokken uit schadeclaims en de medische incidenten die hier aan ten grondslag liggen.

De afgelopen jaren zijn de rechten van slachtoffers aanzienlijk versterkt. Toch is er nog veel ruimte voor verbetering, met name als het gaat om de uitvoering van slachtofferrechten.

Ter gelegenheid van het twintigjarig bestaan van de Vereniging Ouders van een Vermoord Kind (VOVK) werd onlangs het boek ‘Een schaduw levenslang’ gepresenteerd. Het boek bevat een twintigtal aangrijpende verhalen van ouders over hun vermoorde kinderen.