Veelplegers in het verkeer langdurig monitoren

Onderzoek naar roekeloosheid
Vijf jaar geleden deed Fonds Slachtofferhulp onderzoek naar de strafmaat bij roekeloos rijden. In bijna geen enkele rechtszaak die in beroep werd behandeld, bleef toen roekeloosheid als vonnis staan. Dat kwam doordat de wet niet goed in elkaar zat. Fonds Slachtofferhulp begeleidde de tocht door de wetgevende macht om ervoor te zorgen dat rechters wel voor roekeloosheid zouden veroordelen. Zodat daarmee erkenning wordt gegeven aan het leed van de nabestaanden van verkeersmisdrijven en hun behoefte aan gerechtigheid. De wet is in 2020, in werking gegaan en de straf op roekeloos rijden lijkt langzaam omhoog te gaan. Bij ons onderzoek naar roekeloosheid viel op dat er in ruim een derde van de onderzochte verkeersmisdrijven waarbij gewonden of doden vielen, een dader betrokken was die al veel op z’n kerfstok had. En soms het ongeval zelfs veroorzaakte zonder geldig rijbewijs vanwege een eerdere veroordeling.

Gedragsmonitoring
In het strafrecht kennen wij de voorwaardelijke gevangenisstraf, waarbij de veroordeelde zich aan strikte voorwaarden moet houden en zich onder begeleiding weer mag begeven in de samenleving. Dit om herhaling te voorkomen. Dat fenomeen kent de wet nauwelijks voor verkeersmisdrijven. In de meeste gevallen krijg je een ontzegging van het rijbewijs voor een maximum van drie jaar. Daarna mag je gewoon je rijbewijs weer ophalen, nadat je hebt laten zien dat je nog weet hoe je een auto moet besturen. Het rijbewijs lijkt een grondrecht, waaraan voor mensen die een spoor van vernieling trekken, veel te weinig beperkingen en toezicht geldt.

Er is een groot gevaar dat verkeersveelplegers weer in hun oude patroon vervallen. Dat is onaanvaardbaar. Veelplegers, zeker als zij slachtoffers hebben gemaakt, dienen pas weer een auto te mogen besturen als deskundigen hebben bepaald dat het besturen van een auto hen werkelijk kan worden toevertrouwd. Als ze inzien dat je in het verkeer verantwoordelijkheid voor anderen draagt. Fonds Slachtofferhulp streeft naar deze verbetering.