‘Seks tegen de wil’ in nieuwe zedenwet doet onvoldoende recht aan zedenslachtoffers

Stel je voor: je bent verkracht en kon je uit angst niet verzetten. Ben je dan verkracht? Of heeft er ‘seks tegen je wil’ plaatsgevonden? Fonds Slachtofferhulp vindt dat de nieuwe zedenwet een verdere aanscherping verdient.

Doneer

Modernisering van de zedenwet

Een belangrijk punt in het voorstel tot modernisering van de zedenwet, is dat ‘seks tegen de wil’ strafbaar wordt gesteld. Hiermee hoeft ‘dwang’ niet langer bewezen te worden om van onvrijwillige seks te spreken. Ook kan een rechter hierdoor eerder tot een veroordeling komen. Toch is Fonds Slachtofferhulp van mening dat het wetsvoorstel een verdere aanscherping verdient. Want waarom is er sprake van ‘seks tegen de wil’ als er geen sprake was van dwang? Stel je voor: je bent verkracht en kon je uit angst niet verzetten. Ben je dan verkracht? Of heeft er ‘seks tegen je wil’ plaatsgevonden?

70% van de verkrachtingsslachtoffers verstijft van angst

Minister Grapperhaus van Justitie & Veiligheid beoogt met zijn wetsvoorstel de aangiftebereidheid van zedenslachtoffers te verhogen. Volgens de huidige wetgeving moet sprake zijn van ‘dwang’ om een verkrachting te bewijzen. Dit terwijl 70% van de verkrachtingsslachtoffers verstijft van angst en zich niet kan verzetten. Hoe kan dwang dan bewezen worden?

1224 verkrachtingszaken bij de politie: 102 veroordelingen

Te vaak zien slachtoffers van verkrachting, na het informatief gesprek met de zedenpolitie, van een aangifte af. In de eigen woorden van minister Grapperhaus: ‘ligt de lat om dwang te bewijzen nu te hoog.’

Dat blijkt ook uit cijfers van Amnesty International: in 2019 kwamen 1224 verkrachtingszaken bij de zedenpolitie terecht, in slechts 102 zaken werd de dader veroordeeld. Door het element ‘seks tegen de wil’ aan de wet toe te voegen wil de minister hier verandering in brengen.

Seks tegen de wil

In de nieuwe wet zal niet ‘dwang’, maar het ontbreken van instemming het criterium zijn. Geen ‘nee’ betekent dus niet zomaar ‘ja’.

In eerste instantie een stap in de goede richting. Hiermee wordt namelijk de hoge ‘dwang-bewijslast’ weggenomen en biedt onze zedenwet meer bescherming. Maar op het nieuwe zedendelict ‘seks tegen de wil’ zou de helft van de strafmaat van verkrachting komen te staan. Daarnaast doet de naam ‘seks tegen de wil’ geen recht aan het leed van verkrachtingsslachtoffers.

Recht doen aan het leed en de gevolgen van een verkrachting

Fonds Slachtofferhulp vindt dat het wetsvoorstel op deze punten een verdere aanscherping verdient. Daarom brengen wij advies uit op dit wetsvoorstel. Met ons advies willen wij ervoor zorgen dat de ernst van een verkrachting, ook binnen ons rechtssysteem, erkend wordt. Zodat slachtoffers erop kunnen vertrouwen dat een aangifte zal leiden tot een passende strafeis. Een strafeis die letterlijk ‘recht doet’ aan het leed en de gevolgen van een verkrachting. Hieronder lees je de belangrijkste punten uit ons wetsadvies. Vanaf 16 augustus is ons volledige advies te downloaden via deze link.

Wetsadvies Fonds Slachtofferhulp

Zoals hierboven beschreven, roept de introductie van dit wetsartikel veel vragen op. Allereerst vragen wij ons af waarom ervoor is gekozen om een nieuw wetsartikel te introduceren. Waarom wordt het huidige artikel, waarin verkrachting strafbaar is gesteld, niet aangepast? Is het onvrijwillig seksueel binnendringen van iemands lichaam niet per definitie verkrachting?

En waarom is ervoor gekozen om de maximale straf met de helft te verlagen? Is seks tegens iemands wil dan niet net zo erg als verkrachting? En is er wel over nagedacht dat het delict ‘seks tegen de wil’ vanwege het strafmaximum van zes jaar, na twaalf jaar zal verjaren terwijl verkrachtingen juist niet verjaren?

Zoals eerder beschreven, maken wij ons tot slot zorgen over de woordkeuze voor de titel ‘seks tegen de wil’. Wij kunnen ons voorstellen dat deze formulering veel slachtoffers tegen de borst stuit. Dat je dan tijdens de uitspraak bij de Rechtbank tegenover de dader staat en te horen krijgt: ‘Er is geen sprake van verkrachting, maar wel van seks tegen uw wil’. Dit doet geen recht aan de ernst van de situatie en de erkenning die slachtoffers verdienen voor hetgeen hen is aangedaan. Elk onvrijwillig seksueel binnendringen van iemands lichaam = verkrachting, punt. Laten we het dan ook zo noemen.

Gelukkig liggen de plannen van de Minister nog niet vast. Het voorstel is nog een voorontwerp. In ons advies zullen wij de bovenstaande vragen aan de Minister voorleggen en daarnaast met een alternatief komen. Per 16 augustus 2020 staat ons advies openbaar op onze website. Je vindt ons advies en andere wetsvoorstellen via deze link. Of via onderstaande knop.