WTFFF!? naar de Klas: een lespakket over online seksueel misbruik

In 2020 maakten ruim één op de tien Nederlanders van 16 jaar en ouder een vorm van fysiek of online seksueel misbruik mee. Dit komt neer op meer dan 1,5 miljoen Nederlanders in één jaar. Tegelijkertijd zien we dat een groot deel van de slachtoffers jong is en (online) seksueel misbruik op steeds jongere leeftijd plaatsvindt.

Het probleem bij online seksueel misbruik is, dat het om een ‘dark number’ gaat. Jongeren die dit meemaken komen door gevoelen van schuld en schaamte niet bij de hulpverlening in beeld. We weten uit onderzoek dat het om minimaal 100.000 kinderen en jongeren per jaar gaat en dat het aantal websites met seksueel getinte beelden van minderjarigen groeit. De politie noemt online seksueel misbruik van minderjarigen op basis van hun signalen epidemisch.

Jongeren geven aan dat scholen niet goed of in zijn geheel niet handelen wanneer zij met online seksueel misbruik te maken hebben. Scholen geven aan bij een incident met de handen in het haar te zitten en onvoldoende kennis te hebben over de gevolgen van online seksueel misbruik, hulp en opvang.

Scholen willen dit onderwerp actief en structureel terug laten komen in de klas en hebben behoefte aan concrete tools. Daarom heeft Fonds Slachtofferhulp in samenwerking met Schoolblocks een les ontwikkeld over online seksueel misbruik.

‘’We willen dit onderwerp structureel terug laten komen in de klas en online seksueel misbruik zoveel mogelijk voorkomen.’’

– Rector Haags Montessori Lyceum

De les is gebaseerd op WTFFF!?: een online platform over online seksueel misbruik dat Fonds Slachtofferhulp in 2022 – samen met jongeren – lanceerde.

Op WTFFF!? staan vijf echte verhalen van jongeren centraal die (online) seksueel misbruik hebben meegemaakt. Als bezoeker word je aan de hand van audio en geanimeerde illustraties meegenomen in de verhalen en vind je aanvullende informatie over de grootste drempels tot de hulpverlening: schaamte, schuld en angst, en hoe je hiermee omgaat. Het platform activeert jongeren om te praten over wat zij meemaken, met een naaste of (anoniem) met een hulpverlener. Hierdoor kan online seksueel misbruik gestopt of zelfs voorkomen worden.

‘’Op deze manier wil ik meer leren over dit onderwerp. Ik vind het heel cool dat dit verhaal op WTFFF!? haar echte verhaal is. Ik zou wel meer verhalen willen luisteren en bekijken.’’

– Leerling 2 HAVO, ’s Gravendreef College

• Voortgezet onderwijs
De les is speciaal ontwikkeld voor middelbare scholieren in de leeftijd 12 tot 18 jaar.

• (Vak)docenten en gastdocenten
De les kan optimaal gegeven worden door vakdocenten, vertrouwenspersonen, mentoren, ervaringsdeskundige jongeren en gastdocenten.

• Voortgezet onderwijs, vanaf leerjaar twee
De les kan worden gebruikt in het voortgezet onderwijs, vanaf leerjaar twee.

• Informeren
We informeren leerlingen over wat online seksueel misbruik is. Zij kunnen online seksueel misbruik hierdoor sneller herkennen en handelen.

• Activeren
We activeren leerlingen om te praten over een ervaring met (online) seksueel misbruik met iemand uit de eigen omgeving of (anoniem) met een hulpverlener.

• Bewustwording creëren
We creëren bewustwording over de impact van online seksueel misbruik en wat schadelijke reacties zijn. Dit voorkomt victim blaming.

• Tools en handvatten
We bieden docenten en ouders informatie en laagdrempelige tips om goed te kunnen reageren en handelen wanneer zij te maken krijgen met online seksueel misbruik van een kind of leerling.