Slachtoffers van een medisch incident, in de volksmond een medische fout of misser, hebben grote behoefte aan erkenning van wat hen is overkomen. Met openheid zal de moeilijke situatie waarin zowel patiënt, naasten en arts zich bevinden, soepeler en sneller verlopen. De Stichting Openheid na Incidenten ontwikkelt hiervoor een app, gefinancierd door Fonds Slachtofferhulp. De app voorziet zorgverleners voorziet van alle benodigde informatie om effectief en open te communiceren na een medisch incident.
Openheid na een medisch incident is voor alle betrokkenen van belang. De zaak blijft niet onnodig lang slepen en de patiënt krijgt de erkenning die hard nodig is om het incident te verwerken. Toch is die openheid nog lang niet altijd vanzelfsprekend. Een medisch incident gebeurt ongewild en onverwachts. Vaak ontbreekt het een zorgverlener aan tools om open en eerlijk te communiceren over hun eigen fouten, ook omdat ze enorm in beslag worden genomen door hun eigen emoties van schaamte, schuldgevoel en angst voor de gevolgen. Met alle informatie in de app heeft de zorgverlener in korte tijd alle gereedschappen in handen om zorgvuldig en open te communiceren.
Adviezen in de app
De app zal de zorgverlener adviseren om altijd openheid te bieden. Vanuit een wettelijke verplichting, maar ook in het belang van alle partijen. Openheid en erkenning is belangrijk voor de verwerking van de betrokken patiënt en familie. Ook vertelt de app wat er tijdens het gesprek allemaal ter sprake moet komen. En komen er tips waar de zorgverlener de gedupeerden naar kan doorverwijzen voor hulp of nuttige informatie.
Openheid na medisch incident vanzelfsprekend
Stichting Openheid Na Incidenten hoopt binnen afzienbare tijd te bereiken dat openheid na een medisch incident vanzelfsprekend is. De stichting is een initiatief van coach en gezondheidswetenschapper Ciska Rippen en communicatietrainer en gezondheidsjurist Catherine Poorthuis. De trainers leren artsen al jaren om een incident op de juiste manier te bespreken. “Als een arts goed is getraind, kan dat voorkomen dat er een conflict ontstaat. Maakt hij excuses en toont hij empathie, dat ontstaat er meestal ruimte voor vergeving”, aldus Catherine Poorthuis. Maar al te vaak gaat dat gesprek niet goed, zegt ze. “Dat komt doordat het niet zomaar een slechtnieuwsgesprek is. De arts is zelf onderdeel van het slechte nieuws. Door de spanning die dat meebrengt, staat het brein niet toe dat de arts empathie toont. En dan gaat het vaak mis”, aldus Poorthuis. Dat belemmert de verwerking van de patiënt én de arts en er volgt vaak een formeel traject in de vorm van een (tucht)klacht of claim.
De stichting wil elke zorgverlener equiperen en faciliteren om de complexe communicatie rondom een medische fout effectief te kunnen doen. Zowel patiënten en familie als de zorgverleners zijn hierbij gebaat. Nu worden artsen alleen getraind in slechtnieuwsgesprekken, maar niet als het slechte nieuws henzelf betreft. Terwijl dit het meest ingewikkeld is. De app biedt hier ondersteuning bij. Naar verwachting is de app in september 2021 beschikbaar.
Programma medische incidenten
De ontwikkeling van de app is één van de onderdelen van ons programma Medische Incidenten. Jaarlijks worden ruim 40.000 mensen slachtoffer van een medisch incident. Hiervan houden 10.000 mensen blijvend letsel over. Zo’n 1.000 mensen komen hieraan te overlijden. Ons doel is dat slachtoffers van een medisch incident de steun en erkenning krijgen die ze verdienen. Niet alleen patiënten zien wij als slachtoffers: ook de behandeld arts en de naasten kunnen hieronder vallen. Ook zij verdienen de hulp om de traumatische gebeurtenis achter zich te laten. Door het bieden van de juiste steun zal de moeilijke situatie waarin zowel patiënt, naasten en arts zich bevinden soepeler en sneller verlopen. Hiervoor werken we samen met verschillende partijen, waaronder ziekenhuizen en de Stichting Openheid Na Incidenten.
