Gedragscode Openheid Medische Incidenten (GOMA)

De Gedragscode Openheid Medische Incidenten, ook wel GOMA genoemd, verbetert de positie van de patiënt. Wat is het nut van de GOMA precies, en wat houdt deze gedragscode in voor betrokken partijen?

Jaarlijks worden ruim 40.000 mensen slachtoffer van een medisch incident. Hiervan houden 10.000 mensen blijvend letsel over. Voor een slachtoffer van een medisch incident is erkenning van wat hem/haar is overkomen erg belangrijk. Bijvoorbeeld in de vorm van een open gesprek met de zorgaanbieder en/of een letselschadevergoeding.

In de praktijk werd een medisch incident echter nog lang niet altijd open besproken. Daarnaast leidde het vraagstuk wie aansprakelijk was, vaak tot onduidelijkheid en problemen. De behandeling van (letsel)schadeclaims duurt nog steeds vaak onnodig lang en wordt soms zelfs getraineerd door verzekeraars, juristen of advocaten. Iets wat kan leiden tot secundaire victimisatie, ofwel hernieuwd slachtofferschap waarbij iemand na een medisch incident ook nog eens slachtoffer wordt van de houding van bijvoorbeeld de verzekeraar. Dit kan zijn/haar herstel ernstig in de weg zitten.

Om deze redenen hebben betrokken partijen, op initiatief van De Letselschade Raad, gezamenlijk gewerkt aan de verbetering van de positie van de patiënt. In 2010 verscheen het resultaat: de Gedragscode Openheid medische incidenten; betere afwikkeling Medische Aansprakelijkheid. In de volksmond hebben we het vaak over de Gedragscode Openheid Medische Incidenten, of de GOMA.

Volgens Fonds Slachtofferhulp is de GOMA een stap in de goede richting. Binnen ons programma Medische incidenten pleiten wij voor meer openheid en erkenning na een medisch incident. En al zijn we er nog lang niet, deze gedragscode draagt daar een beetje aan bij. Hoe meer openheid over medische incidenten, hoe meer men erover leert en hoe meer incidenten in de toekomst kunnen worden voorkomen.

Wat is een gedragscode?

Een ‘gedragscode’ betekent: een concrete omschrijving van de normen en waarden voor het gedrag. De Gedragscode Openheid Medische Incidenten beschrijft dus hoe een zorgaanbieder zich bij een medische incident dient op te stellen en te uiten naar de patiënt in kwestie.

Wat is het nut van de Gedragscode Openheid Medische Incidenten?

De Gedragscode Openheid Medische Incidenten draagt bij aan een transparante en snelle afhandeling van aansprakelijkheidsclaims. Het slachtoffer, de patiënt, staat hierbij centraal. Omdat zorgvuldige communicatie (onnodige) klachten en claims helpt voorkomen, richt de GOMA zich daarnaast op een goede communicatie op basis van empathie, respect en openheid.

Wat houdt de Gedragscode Openheid Medische Incidenten in?

De GOMA bestaat uit twee delen. In deel A vinden zorgaanbieders suggesties voor een zorgvuldige reactie op het moment dat een medisch incident heeft plaatsgevonden. Deel B bevat suggesties voor het behandelen van een verzoek om schadevergoeding.

De Gedragscode Openheid Medische Incidenten richt zich samenvattend op:

  • het verzamelen en uitwisselen van de benodigde, medische informatie;
  • het informeren van de patiënt over de behandeling, over een incident en over mogelijke procedures;
  • het beperken van schade;
  • het in voorkomende gevallen erkennen van fouten;
  • het opstellen van de aansprakelijkstelling;
  • de standpuntbepaling door de aansprakelijkheidsverzekeraar, en
  • het inschakelen van een medisch deskundige.

Medische aansprakelijkheid

Als een vermijdbare medische fout heeft geleid tot letselschade, kan het slachtoffer recht hebben op een letselschadevergoeding. Hiervoor kan hij de zorgaanbieder/zorgverlener medisch aansprakelijk stellen.

Voordat de schadeclaim kan worden behandeld, moet eerst de medische aansprakelijkheid worden aangetoond. Hier is alleen sprake van als de zorgaanbieder/zorgverlener een zorgvuldigheidsnorm heeft geschonden. Wat dit precies inhoudt hangt af van de oorzaak van de medische fout, de omstandigheden waarin het gebeurde, de aard en de gevolgen ervan.

Aansprakelijk stellen van zorgverlener voor schade

Een schadevergoeding kan onder andere worden gevorderd via de civiele rechter. Voor wie liever niet naar de rechter stapt, kan terecht bij de Geschillencommissie Zorg. Vanuit de Wet kwaliteit klachten en geschillen zorg (Wkkgz) zijn sinds 2017 alle zorgaanbieders verplicht zich hierbij aan te sluiten. De Geschillencommissie Zorg beoordeelt objectief geschillen, geeft bindende adviezen en kunnen een schadevergoeding toekennen tot maximaal €25.000.

Ben je slachtoffer van een medische fout en wil je de zorgverlener aansprakelijk stellen voor letselschade? Op onze Slachtofferwijzer lees je waar je terechtkunt voor juridische hulp na een medische fout.