We steunen slachtoffers van online seksueel misbruik

Online seksueel misbruik


Eén op de twee jongeren in Nederland tussen de 12 en 25 jaar krijgt te maken met online seksueel misbruik of online seksuele intimidatie. Maar weinig slachtoffers komen bij de hulpverlening in beeld. Ze hebben vaak het gevoel dat er toch niets meer gedaan kan worden en durven er met niemand over te praten. En zo blijven ze rondlopen met gevoelens van schuld, schaamte en angst.

Boog Lichtblauw
Boog Lichtblauw
Boog Lichtblauw

Waarom dit programma?

Online seksueel misbruik is een grootschalig probleem dat diep ingrijpt in de levens van vele jongeren en kinderen. Ons onderzoeksrapport De onzichtbare werkelijkheid blootgelegd, laat zien hoe groot het probleem is: één op de twee jongeren tussen 12 en 25 jaar krijgt ooit te maken met online seksueel misbruik of seksuele intimidatie. Alleen al het afgelopen jaar meldden 700.000 tot 800.000 jongeren hiermee geconfronteerd te zijn geweest.

Jongeren die dit meemaken, voelen zich vaak angstig, ze schamen zich of voelen zich alleen. Vaak durven of weten ze geen hulp te zoeken. Daarnaast eindigt online seksueel misbruik steeds vaker in fysiek seksueel misbruik.

Grote behoefte aan steun uit de omgeving

Terwijl de aantallen schrikbarende vormen aannemen, durft maar een klein deel van de jongeren hierover te praten. Een nog kleiner percentage van de slachtoffers komt bij de hulpverlening in beeld. Jongeren hebben het gevoel dat er niets aan te doen valt en worden in de greep gehouden door onder andere gevoelens van schuld, schaamte en angst. Waar ze de grootste behoefte aan hebben? Aan steun uit de omgeving, zoals begrip, erkenning en hulp.

 

Wat willen we bereiken?

Slachtoffers van online seksueel misbruik moeten de erkenning en steun krijgen die ze zo hard nodig hebben. Zij moeten zich gezien voelen, zonder oordeel van hun omgeving. En hulp kunnen en durven vragen zonder drempels. Of dat nu informeel is of professionele ondersteuning. Ook willen we zorgen dat er goede preventie is, passende hulpverlening en actief toezicht, zodat dit blijvend onderdeel is van beleid en praktijk. Daar zetten wij ons op verschillende manieren voor in.

Kennis vergroten

Kinderen, jongeren en volwassenen krijgen structureel informatie over online seksueel misbruik, preventie en herstel. Dat helpt misbruik te voorkomen én geeft jongeren die het meemaken inzicht dat het niet hun schuld is en dat zij steun en hulp kunnen vinden. Ook willen we dat binnen de samenleving meer kennis en begrip komt over online seksueel misbruik. 

Versterken sociaal vangnet

We delen kennis zodat ouders, docenten en vrienden weten hoe zij begrip, erkenning en steun kunnen bieden. Wanneer de omgeving goed geïnformeerd is, wordt victim blaming actief tegengegaan en ervaren jongeren minder schaamte- en schuldgevoelens. 

Ontwikkelen innovatieve hulpverlening

We ontwikkelen laagdrempelige, toegankelijke en specialistische hulp, die aansluit bij de specifieke behoeften van slachtoffers. Zowel direct na het online seksueel misbruik als op de lange termijn. Daarnaast ondersteunen we projecten en initiatieven van onze partners, zoals het Centrum Seksueel Geweld, Fier, Helpwanted en Offlimits. 

Agenderen van de problematiek

We zetten ons in om te zorgen dat online seksueel misbruik stevig op de agenda blijft staan in onderwijs, beleid en samenleving. We ondersteunen handhavers en beleidsmakers met onderzoek en advies, zodat wetgeving beter wordt nageleefd en misbruik effectief kan worden aangepakt.

Wat hebben we al bereikt?

Onderzoek

We hebben online seksueel misbruik stevig op de kaart gezet, zowel in de samenleving als bij politici, door onderzoek te doen en resultaten breed te delen. Voorbeelden hiervan zijn onze rapportages over schokkende cijfers online seksueel misbruik en het gebrek aan toezicht en handhaving op online seksueel geweld. Hiermee hebben we laten zien hoe urgent het probleem is en waarom blijvende aandacht nodig is.

Concrete projecten

Ook met concrete projecten bereiken we jongeren en het brede publiek. Zo startten we in 2022 het platform WTFFF!?, ontwikkeld voor en door jongeren die te maken hebben gehad met online seksueel misbruik. Het platform biedt informatie, hulp en ervaringsverhalen en is inmiddels uitgebreid met een schrijftool, lespakketten en een speciale oudermodule.

Daarnaast hebben we bijvoorbeeld een nieuwe behandelmethode ondersteund voor jongeren van 12 tot 21 jaar, gericht op psychisch, fysiek en maatschappelijk herstel na online seksueel misbruik.

Publiekscampagne

Een ander voorbeeld is onze betrokkenheid bij ‘Stukje van Mij’, een nummer van MEAU ondersteund door KPN, dat de impact van online shaming en victim blaming bespreekt en benadrukt dat het nooit de schuld van het slachtoffer is wanneer intieme beelden zonder toestemming worden verspreid.

 

Projecten

Om onze doelstellingen te bereiken, voeren we verschillende projecten en onderzoeken uit. Waaronder:

WTFFF!? - Een platform voor en door jongeren, over online seksueel misbruik

Jongeren die online seksueel misbruik meemaken gaan in de meeste gevallen niet op zoek naar hulp. Ze weten vaak niet dat wat zij meemaken ‘online seksueel misbruik’ is. Ze hebben het gevoel dat er niets aan te doen valt en ervaren intense gevoelens van schuld, schaamte en eenzaamheid.

Onderzoek: hulpzoekgedrag onzichtbare slachtoffers van online seksueel misbruik

In Nederland wordt er nog te veel in het duister getast als het gaat om de omvang en het aantal slachtoffers van online seksueel misbruik. Daarom startte het NSCR in het najaar van 2021, met medefinanciering van Fonds Slachtofferhulp, een meerjarig onderzoek naar het hulpzoekgedrag van de onzichtbare slachtoffers van online seksueel misbruik.

Een lespakket over online seksueel misbruik voor de middelbare school

Fonds Slachtofferhulp en Schoolblocks hebben een bewezen effectieve les ontwikkeld over online seksueel misbruik. De les is gebaseerd op het jongerenplatform WTFFF!? – ontwikkeld vóór en dóór jongeren – van Fonds Slachtofferhulp.

Voor professionals

Ben jij een professional en wil je op het gebied van online seksueel geweld, of op een ander gebied met ons samenwerken? Bezoek dan onze speciale pagina ‘voor professionals’.

Nieuws

Nieuwe alliantie Boundaries maakt zich sterk tegen online seksueel misbruik en geweld

Boundaries is een nieuwe alliantie van organisaties die gezamenlijk onderzoek doen, voorstellen ontwikkelen en slachtoffers ondersteunen in de strijd tegen online seksueel geweld. De alliantie maakt zichtbaar wat vaak onzichtbaar blijft: de impact van online seksueel geweld en de noodzaak van stevige aanpak. Online seksueel geweld is namelijk geen uitzondering, maar een structureel probleem dat om gezamenlijke oplossingen vraagt.

Samen voor een veilig internet voor jongeren

Fonds Slachtofferhulp, Rutgers, Soa Aids Nederland en KPN slaan de handen ineen tegen online grensoverschrijding bij jongeren. Met #BeterInternet ondersteunen we gezamenlijk ouders, scholen en jongeren bij het creëren van een veilige en plezierige online omgeving en helpen ze hen wanneer het toch misgaat.

Fonds Slachtofferhulp

Steun het programma seksueel geweld