Ongelukken in het verkeer in Nederland | Statistieken

De Europese wegen behoren tot de veiligste wegen van de wereld. Toch is het aantal verkeersslachtoffers en verkeersdoden in Nederland hoog. Welke cijfers zijn hiervan bekend? En welke impact heeft een verkeersongeval op slachtoffers? We zetten het voor je op een rij.

Aantal ongelukken in het verkeer in Nederland

In het verkeer in Nederland komt elk jaar een groot aantal ongelukken voor. Jaarlijks raken meer dan 430.000 personen betrokken bij een verkeersongeluk. Hiervan belanden zo’n 130.000 mensen op de spoedeisende hulp. En meer dan 600 personen overlijden jaarlijks aan de gevolgen van een verkeersongeval.

Aantal verkeersdoden Nederland

In 2023 vielen er 684 doden in het verkeer in Nederland, 61 minder dan in 2022. De meeste slachtoffers vielen onder de fietsers. In 2023 waren er daarnaast 73187 ongevallen met alleen materiële schade en 23539 ongevallen met één gewonde. Bron: Star verkeersongevallen. 

Aantal fietsongelukken in Nederland

In 2023 kwamen 270 fietsers om het leven in het verkeer, 20 minder dan het jaar ervoor. In beide jaren reed minimaal 40 procent van hen op een e-bike. Van 2019 tot en met 2023 overleden 1199 fietsers door een verkeersongeval, 42 procent van hen kwam om door een aanrijding met een personen- of bestelauto. Bijna 10 procent overleed na een aanrijding met een vrachtauto of bus en 32 procent kwam om het leven zónder botsing. Ze kwamen bijvoorbeeld ongelukkig ten val. Van de verongelukte fietsers van 75 jaar of ouder had 38 procent geen botsing gehad. Bron: CBS.

Ernstig verkeersgewonden in Nederland

In 2021 raakten naar schatting 6.800 personen ernstig gewond in het verkeer in Nederland. Dat aantal is vergelijkbaar met het aantal in 2020, maar lager dan verwacht kon worden op grond van de stijgende trend tot en met 2019. In dat jaar kwam het aantal ernstig verkeersgewonden na een jarenlange stijging uit op 6.900. Dat de slachtofferaantallen in 2020 en 2021 lager zijn dan verwacht, is waarschijnlijk het gevolg van de coronamaatregelen waardoor er in deze jaren minder verkeer op de weg was.

Ruim zeven van de tien (71%) ernstig verkeersgewonden is een fietser. Het overgrote deel daarvan raakt gewond in een ongeval waarbij geen motorvoertuig is betrokken. Ruim de helft van de ernstig verkeersgewonden is 60 jaar of ouder, een op de zes (17%) is 80 jaar of ouder.

(Bron: SWOV)

Verkeersmisdrijven in Nederland 2015–2023

Niet elk verkeersongeval is, of blijft bij, een ongeluk. In bepaalde gevallen spreken we van een verkeersmisdrijf. Bijvoorbeeld als iemand rijdt onder invloed of de plaats van een ongeval verlaat. Onderstaande cijfers tonen de jaarlijks geregistreerde verkeersmisdrijven tussen 2015 en 2023. Bron: CBS.

*voorlopige cijfers

Telefoon achter het stuur

Van de verkeersdeelnemers maakt 75% zich weleens schuldig aan bellen, vergaderen, fotograferen of zelfs gamen achter het stuur of op de fiets. Dat blijkt uit onderzoek van SWOV in 2023. Levensgevaarlijk. Het aandeel respondenten dat weleens de telefoon in het verkeer gebruikt is gestegen van 72% (2021) naar 75% (2023). Als je kijkt naar de handelingen, dan zie je vooral dat volwassenen meer handelingen uitvoeren dan in 2021. Bij jongeren zien we alleen een stijging in het aandeel voetgangers dat weleens de navigatie instelt. Meer feiten en cijfers vind je op de website van SWOV.

Waar gebeuren de meeste ongelukken in het verkeer?

Het aantal ongelukken in het verkeer in Nederland verschilt per wegsoort/snelheidslimiet. Dit zegt het SWOV hierover:

Er vallen veel meer verkeersdoden op wegvakken dan op kruispunten, behalve op gemeentelijke 50 km/uur-wegen. Ten opzichte van het jaar 2011 zijn opvallende verschillen in 2020: 23 minder geregistreerde verkeersdoden op wegvakken van 120 km/uur-wegen, 19 doden meer op wegen met een limiet van 100 km/uur, en 14 meer op 130 km/uur-wegen. Daarnaast vielen er in 2020 minder geregistreerde doden op gemeentelijke 50 km/uur-wegen: in totaal 49 minder dan in 2011 op zowel wegvakken als kruispunten. Bij 80 km/uur-wegen is vooral het kleiner aantal (20 minder) verkeersdoden op gemeentelijke wegvakken opvallend. Op gemeentelijke 30 km/uur- en 60 km/uur-wegen is tussen 2011 en 2020 juist een relatief grote toename van geregistreerde doden te zien, namelijk 23 meer op 30 km/uur-wegen en 35 meer op 60 km/uur-wegen.

Impact verkeersongeval op slachtoffers

In ons meerjarenonderzoek Victims in Modern Society staan sociale steun, erkenning, gebruik van professionele hulpverlening en psychische klachten na slachtofferschap centraal. Het thema verkeer is ook onderdeel van dit onderzoek. Hieronder een aantal resultaten uit 2018.

• 430.000 mensen (18+) waren slachtoffer van een verkeersongeval
• voor 350.000 mensen was dit de meest schokkende gebeurtenis van dat jaar
• voor 110.000 mensen was dit zeer stressvol
• 40% van de verkeersslachtoffers heeft lichamelijke problemen
• 12% heeft psychische problemen
• 15% problemen met werk
• 16% financiële problemen

Sociale steun en erkenning na verkeersongeval

Onderstaande resultaten uit 2018 hebben betrekking op de sociale steun en erkenning van slachtoffers na een verkeersongeval:

• • 94% deelt zijn ervaring met familie en vrienden
  • 35% met collega’s of mede-studenten
  • 28% heeft contact met de politie
  • 9% heeft contact met een psycholoog
  • 3% heeft contact met Slachtofferhulp Nederland
  • 2% heeft contact met lotgenoten
  • 25% ervaart een gebrek aan emotionele steun en een luisterend oor

Maatschappelijke kosten van verkeersongevallen

De maatschappelijke kosten van verkeersongevallen zijn enorm. Volgens het SWOV bedragen de maatschappelijke kosten van verkeersongevallen namelijk gemiddeld € 17 miljard in 2018 (€ 15,8 tot € 18,6 miljard): vergelijkbaar met ruim 2% van het bruto binnenlands product (bbp).

De geschatte kosten per verkeersdode bedragen € 2,9 miljoen. Voor een ernstig verkeersgewonde is dat € 310.000. (Bron: SWOV)