Verkeersdoden in Nederland: de cijfers

Verkeersdoden in Nederland: statistieken aantallen 2024


In 2024 vielen er 675 doden in het verkeer in Nederland, 9 minder dan in 2023. Ondanks de daling zijn er opnieuw meer verkeersdoden dan tussen 2010 en 2021. Het doel van het kabinet van nul verkeersslachtoffers in 2050 verder weg dan ooit lijkt. Om welke aantallen gaat het precies? Wat zegt dit over de verkeersveiligheid? Maar ook, hoe zit het met de zorg voor de nabestaanden?

Doneer
Boog Oranje
Boog Oranje
Boog Oranje

Aantal verkeersdoden 2024

Het grootste deel van de mensen die overleed in het verkeer in 2024, was een fietser. In totaal overleden er 246 fietsers in het verkeer, dat zijn er 24 minder dan in 2023. In zowel 2024 als 2023 reed minimaal 40 procent van hen op een e-bike. 220 inzittenden van een personenauto overleden, 26 meer dan in 2023. Ook overleden 59 voetgangers, 56 motorrijders, 30 brom- en snorfietsen en 16 andere verkeersdeelnemers Bron: CBS.

Verkeersdoden in Nederland in de laatste 25 jaar, naar wijze van deelname. Bron: CBS.

4 op de 10 fietsdoden door botsing met auto

Van de fietsers die dodelijk verongelukten in het verkeer, kwam van 2020 tot en met 2024 gemiddeld 42 procent om het leven door een aanrijding met een personen- of bestelauto. 31 procent verongelukte zónder botsing met een andere verkeersdeelnemer of een vast object, zoals een paaltje. Ze kwamen bijvoorbeeld ongelukkig ten val. Van de verongelukte fietsers van 70 jaar of ouder had 36 procent geen botsing gehad.

Vaakst personen- of bestelauto betrokken

Van de verkeersdoden onder inzittenden van een personenauto kwam 43 procent door een aanrijding met een andere auto, bestelbus, vrachtauto of een bus. Bij 40 procent was een botsing met een vast object de oorzaak. Bij jongeren tussen 20 en 30 jaar was dit 56 procent.

Vanaf de leeftijd van 30 jaar kwam de helft van de slachtoffers om het leven door een botsing met een andere personenauto, bestelbus, vrachtauto of een bus. Bij voetgangers die in het verkeer om het leven kwamen was in drie kwart van de gevallen een personen- of bestelauto betrokken.

Verkeersdoden, 2020 t/m 2024. Vervoerswijze slachtoffers. Bron: CBS.

Meeste verkeersdoden onder ouderen

Het aantal dodelijke verkeersslachtoffers is de laatste 25 jaar in alle leeftijdsklassen tot 80 jaar afgenomen, ook als er rekening wordt gehouden met de bevolkingsgroei en vergrijzing.
Het aantal dodelijke verkeersslachtoffers nam het meest af bij jongeren tot 30 jaar. In 2024 overleden er 152 jongeren door een verkeersongeluk, in 2000 waren dit er 453. Dit komt vooral omdat jongeren minder vaak verongelukken als inzittende van een personenauto of als bestuurder van een bromfiets. Het aantal dodelijke verkeersslachtoffers is onder mensen van 80 jaar en ouder in 2024 het hoogst van alle leeftijdsgroepen, gevolgd door 70- tot 80-jarigen. Vijfentwintig jaar geleden waren de meeste slachtoffers nog jonger dan 30 jaar. Verkeersslachtoffers van 60 jaar of ouder overlijden relatief vaak door een fietsongeval, terwijl slachtoffers jonger dan 60 jaar naar verhouding vaker omkomen bij een auto-ongeluk.

Verkeersdoden door alcohol of drugs

Hoewel het niet exact bekend is hoeveel doden en gewonden in Nederland vallen door alcoholgebruik in het verkeer, lijkt hier ook een zorgelijke trend gaande. Uit cijfers die de NOS heeft opgevraagd bij de politie blijkt een flinke stijging. De werkelijke aantallen zijn zeer waarschijnlijk hoger omdat er alleen onderzoek wordt gedaan naar middelengebruik als de veroorzaker van het ongeluk het overleeft. Ongeveer twee derde van alle ernstige alcoholongevallen wordt veroorzaakt door een relatief kleine groep zware alcoholovertreders. Het ongevalsrisico van een automobilist is bij een bloedalcoholgehalte (BAG) van 0,5% ongeveer 1,4 keer hoger dan bij nuchter rijden. Bij 1,0% is het risico bijna vier keer zo hoog, en bij 1,5% meer dan twintig keer.

Lees meer: Verkeersdoden door drank of drugs

Maatschappelijke kosten per verkeersdode

De maatschappelijke kosten van verkeersongevallen zijn enorm. Volgens het SWOV bedragen de maatschappelijke kosten van verkeersongevallen worden geschat op € 17 miljard in 2018 (€ 15,8 tot € 18,6 miljard): vergelijkbaar met ruim 2% van het bruto binnenlands product (bbp).

De geschatte kosten per verkeersdode bedragen € 2,9 miljoen. Voor een ernstige verkeersgewonde is dat € 310.000.

Verkeershufters

We zien dat er een percentage weggebruikers is, dat hardnekkig de regels aan de laars blijft lappen: veelplegers van overtredingen. Of zelfs verkeershufters die willens en wetens gevaarlijke situaties veroorzaken. Een strengere aanpak is wettelijk gezien al mogelijk. Toch lijkt dat niet genoeg om nieuwe slachtoffers te voorkomen. Daarom hebben we de expertgroep ‘Aanpak veelplegers in het verkeer’ in het leven geroepen. Maatregelen moeten ervoor zorgen dat ze niet opnieuw in de fout gaan. Eén van de maatregelen die de expertgroep onderzoekt, is de monitoring van het rijgedrag. We noemen dit ook wel verkeersreclassering, je staat onder toezicht. Met bijvoorbeeld een ingebouwd kastje in de auto kan de betrokkene aantonen dat hij rijvaardig én rijwaardig is en geen gevaar op de weg (meer) is.

Rouwklachten bij nabestaanden

De forse toename van het aantal verkeersdoden is zorgelijk. Carlo Contino, adjunct directeur en hoofd beleid: “Dit zijn schrikbarende cijfers. Zeker als je je realiseert dat er achter die cijfers een hoop leed schuil gaat. Gemiddeld zijn er bij elke verkeersdode vier directe nabestaanden voor wie het leven niet meer hetzelfde is. Bij een plotseling verlies, zoals een verkeersongeval, loopt één op de twee nabestaanden het risico om complexe rouwklachten te ontwikkelen. Ze lopen vast op school, het werk of in relaties en zijn gebaat bij professionele hulp op maat om hun leven weer op de rit te krijgen. Het belang van verkeersveiligheid, aandacht voor de cijfers en de oorzaken is één ding, maar goede zorg aan nabestaanden zeker niet minder belangrijk.”

Lees meer over rouw na een verkeersongeval.