Verkeersdoden in Nederland: de cijfers

Verkeersdoden in Nederland: statistieken aantallen 2023

In 2023 vielen er 684 doden in het verkeer in Nederland, 61 minder dan in 2022. Ondanks de daling zijn er opnieuw meer verkeersdoden dan tussen 2010 en 2021. Het doel van het kabinet van nul verkeersslachtoffers in 2050 verder weg dan ooit lijkt. Om welke aantallen gaat het precies? Wat zegt dit over de verkeersveiligheid? Maar ook, hoe zit het met de zorg voor de nabestaanden?

Doneer
Doneer
Doneer

Aantal verkeersdoden 2023

Het grootste deel van de mensen die overleed in het verkeer in 2023, was een fietser. In totaal overleden er 270 fietsers in het verkeer, dat is 20 minder dan in 2022. In zowel 2023 als 2022 reed minimaal 40 procent van hen op een e-bike. 194 inzittenden van een personenauto overleden, 27 minder dan in 2022. Ook overleden 71 voetgangers, 53 mensen in een scootmobiel, 46 motorrijders, 32 brom- en snorfietsen 16 bestuurders van een bestel- of vrachtauto als gevolg van een verkeersongeval. Bron: CBS.

Verkeersdoden in Nederland in de laatste 25 jaar, naar wijze van deelname. Bron: CBS.

4 op de 10 fietsdoden door botsing met auto

In totaal overleden 1199 fietsers door een verkeersongeval van 2019 tot en met 2023. 42 procent van hem kwam om door een aanrijding met een personen- of bestelauto. Bijna 10 procent overleed na een aanrijding met een vrachtauto of bus en 32 procent kwam om het leven zónder botsing. Ze kwamen bijvoorbeeld ongelukkig ten val. Van de verongelukte fietsers van 75 jaar of ouder heeft 38 procent geen botsing gehad.

 

Verkeersdoden, 2019 t/m 2023. Vervoerswijze slachtoffers. Bron: CBS.

Meeste verkeersdoden in Noord-Brabant

In Noord-Brabant vielen 120 dodelijke verkeersslachtoffers. Dat zijn er 21 minder dan in 2022, maar wederom is het de provincie met de meeste verkeersdoden. Noord-Brabant heeft het meest uitgebreide wegennet van alle provincies (ruim 23 duizend kilometer), gevolgd door Gelderland en Zuid-Holland. De minste verkeersdoden vielen in Flevoland (11) en Zeeland (19).

Per kilometer weg

Per duizend kilometer weg was het aantal verkeersdoden niet het hoogst in Noord-Brabant, maar in Noord- en Zuid-Holland. In veiligheidsregio’s Haaglanden en Amsterdam-Amstelland vielen met 8 doden per duizend kilometer weg, de meeste doden in de afgelopen vijf jaar. In de regio’s in het noordoosten van Nederland waren dat er minder dan 4. De minste verkeersslachtoffers per duizend kilometer weg vielen in Zeeland, met 2,5 verkeersdoden.

verkeersdoden-per-veiligheidsregio

Verkeersdoden per veiligheidsregio, 2019 t/m 2023. Bron: CBS.

Verkeersdoden door alcohol of drugs

Hoewel het niet exact bekend is hoeveel doden en gewonden in Nederland vallen door alcoholgebruik in het verkeer, lijkt hier ook een zorgelijke trend gaande. Uit cijfers die de NOS heeft opgevraagd bij de politie blijkt een flinke stijging. De werkelijke aantallen zijn zeer waarschijnlijk hoger omdat er alleen onderzoek wordt gedaan naar middelengebruik als de veroorzaker van het ongeluk het overleeft.Ongeveer twee derde van alle ernstige alcoholongevallen wordt veroorzaakt door een relatief kleine groep zware alcoholovertreders. Het ongevalsrisico van een automobilist is bij een bloedalcoholgehalte (BAG) van 0,5‰ ongeveer 1,4 keer hoger dan bij nuchter rijden. Bij 1,0‰ is het risico bijna vier keer zo hoog, en bij 1,5‰ meer dan twintig keer.

Maatschappelijke kosten per verkeersdode

De maatschappelijke kosten van verkeersongevallen zijn enorm. Volgens het SWOV bedragen de maatschappelijke kosten van verkeersongevallen worden geschat op € 17 miljard in 2018 (€ 15,8 tot € 18,6 miljard): vergelijkbaar met ruim 2% van het bruto binnenlands product (bbp).

De geschatte kosten per verkeersdode bedragen € 2,9 miljoen. Voor een ernstige verkeersgewonde is dat € 310.000.

Verkeershufters

We zien dat er een percentage weggebruikers is, dat hardnekkig de regels aan de laars blijft lappen: veelplegers van overtredingen. Of zelfs verkeershufters die willens en wetens gevaarlijke situaties veroorzaken. Een strengere aanpak is wettelijk gezien al mogelijk. Toch lijkt dat niet genoeg om nieuwe slachtoffers te voorkomen. Daarom hebben we de expertgroep ‘Aanpak veelplegers in het verkeer’ in het leven geroepen. Maatregelen moeten ervoor zorgen dat ze niet opnieuw in de fout gaan. Eén van de maatregelen die de expertgroep onderzoekt, is de monitoring van het rijgedrag. We noemen dit ook wel verkeersreclassering, je staat onder toezicht. Met bijvoorbeeld een ingebouwd kastje in de auto kan de betrokkene aantonen dat hij rijvaardig én rijwaardig is en geen gevaar op de weg (meer) is.

Rouwklachten bij nabestaanden

De forse toename van het aantal verkeersdoden is zorgelijk. Carlo Contino, adjunct directeur en hoofd beleid: “Dit zijn schrikbarende cijfers. Zeker als je je realiseert dat er achter die cijfers een hoop leed schuil gaat. Gemiddeld zijn er bij elke verkeersdode vier directe nabestaanden voor wie het leven niet meer hetzelfde is. Bij een plotseling verlies, zoals een verkeersongeval, loopt één op de twee nabestaanden het risico om complexe rouwklachten te ontwikkelen. Ze lopen vast op school, het werk of in relaties en zijn gebaat bij professionele hulp op maat om hun leven weer op de rit te krijgen. Het belang van verkeersveiligheid, aandacht voor de cijfers en de oorzaken is één ding, maar goede zorg aan nabestaanden zeker niet minder belangrijk.”

verkeershufters-agressie-verkeer-veelplegers

Alles over verkeershufters

Je bent gehaast. En heel eerlijk: ook een beetje geïrriteerd. De automobilist voor jou rijdt in een slakkengangetje. Je schiet er voorbij, haalt in vlak voor het zebrapad en toetert nog eens flink. Werkt altijd. Ben je dan een verkeershufter? We hebben alles wat we weten over verkeershufters en veelplegers in het verkeer op een rijtje voor je gezet. Maar vooral ook: hoe beschermen we de samenleving tegen verkeershufters?

Alles over verkeershufters

Je bent gehaast. En heel eerlijk: ook een beetje geïrriteerd. De automobilist voor jou rijdt in een slakkengangetje. Je schiet er voorbij, haalt in vlak voor het zebrapad en toetert nog eens flink. Werkt altijd. Ben je dan een verkeershufter? We hebben alles wat we weten over verkeershufters en veelplegers in het verkeer op een rijtje voor je gezet. Maar vooral ook: hoe beschermen we de samenleving tegen verkeershufters?