Al eerder hebben we ons met succes ingezet voor een passende strafmaat voor roekeloos rijgedrag. Nu onderzoeken we maatregelen die moeten voorkomen dat verkeershufters opnieuw in de fout gaan. Zoals het aanbrengen van een monitoringskastje in de auto van mensen die meerdere grove verkeersovertredingen hebben begaan. Met zo’n kastje kan het rijgedrag in de gaten worden gehouden. De rechter zou moeten bepalen wie daarvoor in aanmerking komt. Een meerderheid van de Tweede Kamer is vóór. Dat is wat ons betreft goed nieuws. Waarom? We zetten wat feiten voor je op een rij.
Verkeershufters: de feiten op een rij
Hoe komt het dat mensen zich gevaarlijk in het verkeer gedragen? En wat kunnen we ertegen doen? In de nieuwe factsheet Riskant verkeersgedrag, verkeersagressie en veelplegers geeft de SWOV een overzicht van wat we tot nu toe weten van het gedrag dat de verkeersveiligheid negatief beïnvloedt. Zoals rijden onder invloed van alcohol, drugs of geneesmiddelen, overschrijding van de snelheidslimiet, onaangepaste snelheden en agressief rijgedrag.
Agressie in het verkeer
Jongere verkeersdeelnemers vertonen vaker riskant verkeersgedrag dan oudere verkeersdeelnemers. En mannen vaker dan vrouwen. Een specifieke vorm van riskant gedrag in het verkeer is agressie. Agressief rijgedrag is erop gericht een andere weggebruiker opzettelijk fysiek of emotioneel schade toe te brengen. Denk aan bumperkleven, excessief toeteren, knipperen met de lichten, roepen of obscene gebaren maken. Agressie in het verkeer komt vaak door ongeduld, ergernis, vijandigheid of haast. Mensen die in het algemeen geneigd zijn snel boos te worden, vertonen ook vaker agressief gedrag in het verkeer.
Grootste irritaties in het verkeer
Bumperkleven, weggebruikers die hun telefoon checken terwijl ze rijden, snelheidsduivels, of juist mensen die te traag rijden. Het leidt allemaal tot grote irritaties in het verkeer. Maar ook automobilisten die rechts inhalen of onnodig op de linkerbaan blijven hangen, wekken grote irritatie op. Irritatie die zich vervolgens weer kan uiten in agressief en dus riskant rijgedrag.
Zwaardere straffen en hogere boetes
In januari 2020 trad de nieuwe wet in werking waarmee roekeloze rijders beter kunnen worden aangepakt. Daarnaast wil het kabinet ernstige en gevaarlijke verkeersovertredingen zwaarder bestraffen en de relatief kleine overtredingen in het verkeer juist lager. Zo is bijvoorbeeld de boete voor het vasthouden en gebruik van de mobiele telefoon tijdens het autorijden verhoogd van € 240 euro naar € 340. Tegelijkertijd zijn de boetes voor te hard rijden op de snelweg voor de eerste 10 km/u boven de maximum snelheid verlaagd met 15%.
Veelplegers onder toezicht
Een andere vorm van riskant verkeersgedrag is het herhaaldelijk begaan van overtredingen. Zogenoemde veelplegers. Dit zijn mensen die binnen twee jaar drie keer een ernstige verkeersovertreding begaan. Fonds Slachtofferhulp zet zich stevig in om de samenleving beter tegen verkeersveelplegers te beschermen. Omdat de kans op recidive groot is én de impact op het leven van slachtoffers en nabestaanden enorm kan zijn. Daarom hebben we de expertgroep ‘Aanpak veelplegers in het verkeer’ in het leven geroepen. Maatregelen moeten ervoor zorgen dat ze niet opnieuw in de fout gaan.
Monitoringskastje in de auto
Eén van de maatregelen die de expertgroep onderzoekt, is de monitoring van het rijgedrag. We noemen dit ook wel verkeersreclassering, je staat onder toezicht. Met bijvoorbeeld een ingebouwd kastje in de auto kan de betrokkene aantonen dat hij rijvaardig én rijwaardig is en geen gevaar op de weg (meer) is. Het apparaat moet snelheden en verkeersovertredingen registreren en kan functioneren als slot voor de auto. Gaat een automobilist vervolgens opnieuw de fout in, dan kan het rijbewijs worden ingenomen. Wie deze beperking krijgt opgelegd, zou de rechter moeten bepalen. Om zo’n bestuurlijke maatregel in te voeren, is een Tweede Kamermeerderheid nodig.
