Wat is er aan de hand?
Ruim een half jaar geleden concludeerde onderzoeksbureau Deloitte opnieuw dat herinvoering van het alcoholslot wenselijk is. Maar in plaats van stappen vooruit, blijven ministeries elkaar de bal toespelen: hoort het alcoholslot nu thuis in het strafrecht, het bestuursrecht, of allebei? Terwijl deze juridische discussie eindeloos doorgaat, gebeurt er voor de veiligheid op de weg weinig.
Een hardnekkige misvatting
In een artikel in het Nederlands Juristenblad legt onze collega Marijke Brouwer uit dat er een groot misverstand blijft rondzingen, namelijk dat de Raad van State en de Hoge Raad principieel tegen het alcoholslot in het bestuursrecht zouden zijn. Dat klopt niet. Hun kritiek ging destijds alleen over praktische zaken waaronder:
- Er waren geen duidelijke regels over de verhouding met strafrechtelijke vervolging.
- Er was geen mogelijkheid om persoonlijke omstandigheden mee te wegen.
- De gevolgen leken te veel op een straf, zonder wettelijke basis.
Allemaal punten die met betere wetgeving eenvoudig zijn op te lossen. Sterker nog, een alcoholslot via het bestuursrecht biedt juist grote voordelen. Het kan namelijk veel sneller worden opgelegd dan via een strafrechtelijke procedure. Daardoor kunnen veelplegers eerder worden aangepakt en kan het risico dat zij opnieuw dronken achter het stuur stappen flink worden verkleind.
Daarnaast kan het alcoholslot bij een bredere groep bestuurders worden toegepast, en dus niet alleen bij de allerzwaarste overtredingen. Juist die snelle en brede inzet maakt het alcoholslot zo effectief: het voorkomt herhaling en draagt direct bij aan meer verkeersveiligheid.
Een gecombineerde aanpak
Bij ernstige verkeersovertredingen, zoals rijden onder invloed met slachtoffers tot gevolg, is het echter logisch om het alcoholslot via het strafrecht op te leggen. Zodat iemand na het uitzitten van zijn straf alleen nog maar de weg op mag met een alcoholslot in zijn auto. Daarom pleiten wij voor een gecombineerde aanpak: het alcoholslot moet zowel via het bestuursrecht als via het strafrecht inzetbaar zijn. Zo profiteer je van de snelheid en brede toepassing van het bestuursrecht, terwijl je in de zwaarste zaken de kracht van het strafrecht benut. Daarmee zorgen we voor een aanpak die zowel praktisch uitvoerbaar als maatschappelijk wenselijk is, en die écht verschil maakt op de weg.
Tijd om door te pakken
De oplossing ligt klaar. Het enige wat nodig is: wetgevende actie. Geen nieuwe onderzoeken, geen eindeloze discussies tussen ministeries, maar keuzes maken. Want hoe eerder het alcoholslot terugkomt, hoe eerder we levens redden.
Op 4 september ligt er een kans voor de Kamer om het kabinet te dwingen in beweging te komen. Laten we die kans grijpen, want elke maand uitstel betekent meer slachtoffers die voorkomen hadden kunnen worden.
