Mandy maakte en speelde in een theatervoorstelling over een vrouw die opgesloten zat in een kelder en misbruikt werd. Een verhaal gebaseerd op haar jeugd, toen zij werd misbruikt door haar opa. Doordat ze het publiek zo goed wist te raken, kwam de vraag om haar eigen verhaal te delen. Aanvankelijk twijfelde ze: “Ik vond vertellen enger dan theater maken. Maar ik dacht: oké, ik ga de uitdaging aan. Na afloop kwamen er meerdere mensen naar mij toe die ook seksueel misbruik hebben meegemaakt, waaronder een vrouw die zei: “Jij bent de eerste en laatste aan wie ik het vertel, ik neem het mijn graf mee in.” Toen dacht ik: waarom ga ik niet staan voor al die mannen en vrouwen die het ook hebben meegemaakt, maar die niet durven te praten?.” Tijdens de coronaperiode begon het balletje voor de stichting te rollen. “De stichting heet Wij zijn M, want we zijn met zo veel, vandaar wij. De M staat voor misbruikt, maar ook voor mooi, moedig, machteloos.” De M staat dus voor veel meer dan alleen misbruikt.
De kracht van lotgenoten
Romy: “Toen ik begin dertig was kwam mijn verhaal, mijn misbruikverleden, naar boven.. tijdens mijn verwerkingsproces besefte ik me dat ik er iets mee moest doen.” Via de Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen, die in de Raad van Toezicht van Wij zijn M zit, ontmoette ze Mandy. Hij stelde voor dat ze een kop koffie zouden drinken. “Het was in coronatijd en dus we maakten een wandeling door Amsterdam en hadden meteen een goede klik.” Het had zo moeten zijn, want kort daarna kwam het verhaal van The Voice naar buiten en verscheen de aflevering van Boos. “We moesten iets doen. Zo kwamen we op het idee van de manifestatie en die hebben we binnen een week uit de grond gestampt.”
Mensen die seksueel misbruik of kindermisbruik hebben meegemaakt hebben vaak maar een half woord nodig om elkaar te begrijpen. Mandy vertelt hierover: “Het is (h)erkenning. Vroeger dacht ik: ik ben raar, ik ben vies. Dan hoor je dat anderen hetzelfde voelen en hen vind je niet gek. Dat zet je zelfbeeld in perspectief. Je kunt het er met vriendinnen of familie over hebben, maar dat is anders. In mijn geval hoopte mijn familie dat het niet waar was, ze sloten hun ogen. Dan ben je vooral aan het uitleggen. Met lotgenoten deel je echt een ervaring.”
Een cruciale verschuiving
Dat is tevens de neiging in de maatschappij: er wordt heel hard gehoopt dat het niet gebeurt, waardoor er nog steeds een taboe rust op seksueel misbruik. Dat merken Mandy en Romy ook op de scholen waar zij met directeuren over preventie en voorlichting praten. “Er zijn directeuren die vertellen dat er nog nooit een leerling naar hen is toegestapt. Dan is hun conclusie dat het niet gebeurt. Maar de cijfers laten iets anders zien en dat zegt iets over het taboe,” legt Mandy uit.
“Het taboe rondom seksueel geweld is een stukje doorbroken. Mensen horen ervan in de media en voelen de openheid om het er over te hebben.”
Romy: “Door The Voice is er wel iets opengebroken. Er is nog veel nodig, maar er is een omslag gaande. Wat mij is opgevallen is dat er vanuit de politiek steeds meer aandacht voor seksueel grensoverschrijdend komt. We gaan ook om de tafel met Regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag, Marriëtte Hamer. Dat had ik niet durven hopen in zo’n korte tijd. ” Mandy vertelt dat zij ook zijn uitgenodigd door de Tweede Kamer: “Er werd naar onze mening gevraagd. Waar wij vinden dat de focus moet liggen. Bij het opleiden van de zedenpolitie of bij wetgeving? Hier hebben wij natuurlijk onze gedachten over gevormd en het is heel belangrijk dat zulke vragen gesteld worden aan ervaringsdeskundigen.”
In actie voor een betere toekomst
Momenteel ontwikkelen Mandy en Romy een kwartetspel en voorstelling over grensoverschrijdend gedrag voor basisschoolleerlingen. Samen zijn ze in de weer met een designer om het zo aantrekkelijk mogelijk te maken voor kinderen. Het kwartetspel en de voorstelling kunnen apart van elkaar worden ingezet, maar ook samen. De ontwikkeling van dit voorlichtingsproject en bijbehorende campagne wordt mogelijk gemaakt door financiering van het Fonds Slachtofferhulp. Ook dat doen ze niet alleen. De ideeën van 20+ ervaringsdeskundigen vormen een directe input voor de campagne. Mandy: “Het kernidee is om een icoontje te creëren die op het gebied van seksueel misbruik centraal staat. Iets in de trant van het lieveheersbeestje voor zinloos geweld. Een herkenbaar beeld dat via scholen wordt verspreid.”
Op de vraag wat het droomscenario voor de stichting is, antwoordt Mandy: “Ik hoop dat de cijfers van seksueel misbruik ooit naar beneden gaan. Ik weet dat het lastig is, omdat die cijfers schrikbarend hoog zijn. Als dat ooit lukt, is het echt geslaagd.” Romy licht toe wat daarvoor nodig is: “Het idee is om ooit een campagne te voeren gericht op daders. Dat lijkt me heel interessant, omdat je daarmee de kern raakt. In het buitenland zijn met dadercampagnes al successen geboekt. En dat er in de politiek aandacht blijft voor seksueel grensoverschrijdend gedrag en misbruik. Het moet in elk facet van Nederland gewaarborgd blijven. Van onderwijs en opvoeding tot de politiek. We willen een voorbeeldland worden, zodat we andere landen kunnen adviseren hoe ze de cijfers van seksueel misbruik omlaag brengen.”
Wall of Change
Op de Wall of Change, te vinden op het Instagram account van Wij zijn M, kunnen slachtoffers hun verhaal delen. “Zij verdienen een podium, omdat ze het hebben overleefd. Dat mag volledig anoniem, maar ook openbaar met foto en naam. Vaak zijn slachtoffers bang voor reacties wanneer zij hun verhaal doen. Maar in alle gevallen krijgen zij juist helende reacties van onder andere lotgenoten. Als er dan iets moois op terugkomt, is dat enorm helend. Dat gevoel gun je ieder slachtoffer. Als je je verhaal wilt doen mag dat bij ons. Je kan ons mailen of een berichtje via Instagram sturen, dan reageren wij met verdere informatie.
