Waarschuwing voor lange termijn effecten van uitgestelde zorg

Dit voorjaar verzamelden we ruim 2700 ervaringen van patiënten die problemen ondervonden door de afgeschaalde reguliere zorg als gevolg van de eerste lockdown. De afgelopen weken hebben we deze groep opnieuw een vragenlijst gestuurd. Hoe gaat het nu met hen? En wat is de impact op hun gezondheid geweest? 487 mensen gaven gehoor aan deze oproep.

De belangrijkste resultaten

• Volgens de zorgverleners is de zorg in de zomer weer redelijk opgestart. Dit blijkt deels ook uit onze data. Voor het overgrote deel van de mensen zijn de behandelingen weer gestart of zelfs al afgerond, al dan niet telefonisch. Een klein deel wacht echter nog steeds.
• Als we kijken naar de medische situatie van de respondenten zien we een duidelijk patroon. Bij ongeveer 1/3 zijn de klachten verergerd, bij 1/3 zijn ze gelijk gebleven en bij 1/3 minder geworden of verdwenen.
• Toch zijn de zorgen nog steeds groot. De impact van het missen van zorg is enorm. In de eerste meting gaven de respondenten hun zorgen gemiddeld een van score van 6,1 op een schaal van 10. Dat is in deze tweede meting nog exact hetzelfde. 31% geeft hun zorgen een 8 of hoger.
• Maar het blijft niet bij zorgen. Het missen van zorg heeft serieuze gevolgen. Zo ervaart 38% stressklachten, 20% medische klachten en 28% een combinatie daarvan. Slechts 15% ervaart geen klachten.
• We constateren een forse toename van financiële en psychosociale problemen en een verschuiving in de behoefte aan financiële compensatie voor de schade die het uitstel nu op hun gezondheid heeft. In het voorjaar gaf 8% aan dit nodig te hebben, inmiddels geldt dit voor ruim een kwart van de mensen. De behoefte aan psychosociale hulp is meer dan verdubbeld van 13% naar 27%.
• In het voorjaar had ruim de helft van de respondenten begrip voor hun uitgestelde behandeling. Hoe is dat nu? Ongeveer de helft heeft nog evenveel begrip voor de situatie. Maar het geduld raakt wel op, want 30% heeft minder begrip en bijna niemand heeft meer begrip dan in het voorjaar.
• De behoeftes van de patiënten zijn grotendeels gelijk aan in het voorjaar. Eerst en vooral: een medische behandeling. Zowel in meting 1 als meting 2 veruit het meest genoemd. Erkenning door de overheid wordt ook nu weer vaak genoemd. Men kijkt nu nog nadrukkelijker naar de politiek dan in het voorjaar.
• De respondenten mogen dan naar de politiek kijken voor erkenning, voor een oplossing heeft men vooral vertrouwen in de zorgverlener en, in mindere mate, de zorgverzekeraar.

Hoe nu verder?

Na de eerste meting zagen we duidelijk dat de gevolgen op korte termijn enorm waren. Erkenning en een medische behandeling bleken toen van het grootste belang. De resultaten van onze tweede meting laten een forse toename van financiële en psychosociale problemen zien. Begrip en geduld raakt op. Dat is een indicatie dat de het afschalen van reguliere zorg ook op lange termijn grote problemen veroorzaakt. Opvang van gedupeerden is daarom nu van belang. Om hen te helpen om, met hun onverwachte extra gezondheidsschade, hun leven zo goed mogelijk in te richten.

In het licht van de tweede golf, en bijbehorende afschaling van de zorg, zijn deze inzichten extra waardevol. Fonds Slachtofferhulp vindt dat gedupeerden van uitgestelde zorg niet in de kou mogen blijven staan. Zij verdienen erkenning, opvang en een redelijke compensatie als er financiële problemen ontstaan.

Daar zijn niet alleen de gedupeerden mee geholpen, maar wordt ook de zorg fors ontlast.