Het is de eerste keer dat er op wereldniveau zulke grote humanitaire en economische veranderingen zijn. Hoe de ontwikkelingen op het gebied van criminaliteit gaan verlopen, is dus nog niet helemaal duidelijk. Toch kan de publicatie op basis van de huidige criminologische inzichten in combinatie met de beperkende maatregelen een aantal voorspellingen doen.
Klassieke criminaliteitsvormen nemen af
In tien jaar tijd is het aantal geregistreerde misdrijven met 30% afgenomen. Als gevolg van Covid-19 verwachten we een verdere daling in het aantal delicten. De genomen maatregelen beperken immers de criminaliteit bevorderende gelegenheidsstructuur die Nederland kent. Denk aan de open grenzen, Schiphol, de Rotterdamse haven en het intensieve gebruik van openbaar vervoer. Daarnaast blijven de mensen thuis, waardoor ze niet in contact komen met een (potentiële) dader. Ook is er sprake van een grotere formele en informele sociale controle.
Cybercriminaliteit neemt toe
De manieren waarop cybercriminelen te werk gaan, wisselen snel en vaak. Daarom is er nog maar weinig betrouwbare statische informatie beschikbaar over deze vorm van criminaliteit. Toch is er wel een trend te zien. Zo laat de Veiligheidsmonitor 2019 in vergelijk met 2012 een stijging zien in koop- en verkoopfraude van 59% en cyberpesten met 31%. De Covid-19 maatregelen geven cyberdaders nieuwe (gelegenheid)kansen. Angst, vraag naar schaarse producten, onzekerheid, toegenomen Internetgebruik, inspelen op sentimenten zijn hier de oorzaak van. Een cyberaanval zal nu meer schade veroorzaken vanwege de verhoogde afhankelijkheid van de digitale infrastructuur.
Georganiseerde criminaliteit wordt moeilijker
Nederland beschikt over een moderne infrastructuur en de daarbij behorende faciliteiten op lucht- en zeehavens. Nederland is hiermee aantrekkelijk voor daders en nationale en internationale criminele organisaties. Maar als gevolg van Covid-19 zijn de kansen voor georganiseerde criminaliteit beduidend afgenomen. De georganiseerde criminaliteit in Nederland is sterk afhankelijk van handelsactiviteiten voor legale goederen. Het gebruik van vervoerders, transportdocumenten, financiële adviseurs, advocaten, notarissen, en ruimten voor opslag zijn onmisbaar voor de criminele bedrijfsvoering. De logistieke situatie is door de maatregelen totaal veranderd en daarmee is de illegale handel in verboden goederen bijzonder veel moeilijker geworden voor criminele ondernemers.
Bron: COVID-19 en de mogelijke gevolgen voor de criminaliteitsontwikkeling in Nederland
