“Stress verminderen heeft prioriteit voor de mentale gezondheid van Oekraïnse vluchtelingen”. Dit zegt Peter van der Velden in een publicatie in Het Financieele Dagblad. Sinds februari 2022 bekleedt hij de functie van bijzonder hoogleraar Victims and Mental Health bij Tilburg University. Vanuit deze leerstoel, gefinancierd door Fonds Slachtofferhulp, werkt hij door middel van innovatief onderzoek aan het vergroten van kennis en het verbeteren van hulpverlening aan slachtoffers van geweld, ongevallen, misdrijven of rampen.
Samen met collega’s Ivan Komproe (oud-hoogleraar Collective Trauma, HealthnetTPO, Amsterdam), Michel Dückers (hoogleraar Crises, Veiligheid en Gezondheid, Rijksuniversiteit Groningen), en Rolf Kleber (hoogleraar Psychotraumatologie, Universiteit Utrecht) schreef Peter van der Velden over het belang van praktische steun aan oorlogsvluchtelingen uit Oekraïne.
Het resultaat is een aansprekende passage, gepubliceerd in Het Financieele Dagblad van 19 maart 2022, over hoe vluchtelingen geen lijdzame slachtoffers zijn, maar hun eigen inzichten en expertises bezitten. Iets waar we – ook als het aan Fonds Slachtofferhulp ligt – bij het aanbieden van hulp gretig gebruik van moeten maken. “Vluchtelingen zijn niet, ondanks alle verschrikkingen die zij hebben meegemaakt, hun verstand, kennis en oordeelsvermogen verloren. Zij zijn zelf een belangrijke bron van informatie over aan welke zaken het in de hulp en steun schort of niet, wat goed verloopt of verbetering behoeft. Zaken die mogelijke (veel) beter door henzelf dan door anderen ontwikkeld en uitgevoerd kunnen worden”, aldus Peter en collega’s.
Passende hulp voor Oekraïnse vluchtelingen
De zorgen om de vluchtelingen die Nederland bereiken, zijn groot. Sommigen hebben schokkende gebeurtenissen meegemaakt, en anderen verkeren in een rouwproces omdat zij een dierbare hebben verloren of omdat hun vertrouwde leven verloren is gegaan. Natuurlijk moeten bij aankomst in Nederland eerst de allerbelangrijkste dingen worden geregeld: een dak boven je hoofd, geld voor eten en drinken, naar school of baan om weer een zinvol ritme in de dag te krijgen. Op de langere termijn moeten angst en pijn worden verwerkt. De meesten lukt dat zelf, met hulp van de omgeving. Sommigen hebben ook professionele hulp nodig om de draad weer op te pakken. In de komende tijd zullen we onze kennis, netwerken en platforms ter beschikking stellen om ook voor deze slachtoffers passende hulp te bieden.