Dickpics, sextortion, online shaming: de schaduwkant van de online wereld

Online seksueel misbruik is een breed begrip waar veel onder valt. Denk aan online shaming: het ongevraagd delen van naaktfoto’s en filmpjes. Hiermee kunnen jongeren ook slachtoffer worden van sextortion: ze worden gechanteerd, afgeperst en gedwongen tot het sturen van meer beeldmateriaal van seksuele handelingen. Deze vaak jonge slachtoffers ervaren stress- en stemmingsklachten, schamen zich en voelen zich schuldig voor wat hen is overkomen. En daar komt de grote schaduwkant van de online wereld bij kijken: het gaat nooit meer weg. Slachtoffers leven in voortdurende angst of en wanneer weer een foto of filmpje van ze opduikt.

Verhalen delen helpt

Jaarlijks krijgen zo’n 100.000 kinderen te met maken met online seksueel misbruik. Slechts een klein deel van de jongeren durft erover te praten, laat staan hulp te zoeken. Met het platform WTFFF!? willen we jongeren informeren over online seksueel misbruik, maar vooral ook willen we ze een podium geven om hun verhaal te vertellen. Hoe meer jongeren hoe verhaal durven te delen, hoe meer stukjes we van het taboe afbreken. Ook willen we zo drempel verlagen tot de gespecialiseerde hulpverlening van onze partners: het Centrum Seksueel Geweld, Helpwanted.nl en Fier. Sinds de start van het platform in 2022, hebben nu al honderden jongeren hun verhaal anoniem gedeeld.

Dickpics onder de loep

Het ongevraagd ontvangen van een dickpic lijkt vergeleken bij online shaming en sextortion minder ernstig, maar uit het onderzoek Dickpics onder de loep dat HelpWanted publiceerde op Safer Internet Day, blijkt dit toch minder onschuldig dan je in eerste instantie zou denken. Zo heeft één op de vijf meisjes en vrouwen boven de 12 jaar heeft wel eens een dickpic ontvangen. Bijna geen van de ontvangers (88%) vroeg om het sturen van een dickpic, stemde ermee in of gaf hints om er een te ontvangen. 76% van de ontvangers ervaart ‘walging’ bij het krijgen hiervan, terwijl 86% van de verzenders juist hoopt seksuele opwinding te bereiken.

Check je pic

Arda Gerkens, directeur van Helpwanted zeg hierover: “We zien dat er een groot verschil van beleving is tussen degene die de foto stuurt en degene die hem ontvangt. Check van tevoren wel of het oké is, als je een dickpic stuurt. En respecteer het vooral ook als iemand ‘nee’ zegt. Een ongevraagde dickpic kan namelijk zeer intimiderend zijn voor de ontvanger. In dat geval is het gewoon seksueel grensoverschrijdend gedrag.”

Hoe bescherm je je kind?

Het platform WTFFF!? haakt sterk in op de behoefte van jongeren om zélf naar een oplossing te zoeken en (h)erkenning te vinden bij leeftijdgenoten. Door schaamte- en schuldgevoelens durven veel jonge slachtoffers niet naar hun ouders of leerkracht te stappen. Terwijl je als ouder je kind graag wilt beschermen tegen de online gevaren. Nathalie Franse van Fonds Slachtofferhulp blogt hierover: “Onze kinderen groeien op met alle mogelijkheden die de digitale wereld te bieden heeft. Hierbij horen helaas ook de ‘risico’s’. We kunnen onze kinderen hier niet voor afschermen. Wat we wél kunnen doen, is ervoor zorgen dat onze kinderen alles met ons bespreken.”