Misdaadverslaggever Peter R. de Vries staat al decennialang nabestaanden bij om de onderste steen boven te krijgen in onopgeloste moord- en vermissingszaken. En met succes. De afgelopen jaren zorgde De Vries voor verschillende grote doorbraken en kregen de nabestaanden van onder andere Marianne Vaatstra, Milica van Doorn en Nicky Verstappen eindelijk duidelijkheid over het noodlot van hun geliefden.
Geïnteresseerd in misdaad
Peter R. de Vries begon zijn journalistieke carrière in 1987 op de Haagse redactie van De Telegraaf. “In eerste instantie wilde ik gewoon journalist worden. Ik heb nooit gedacht: ‘ik word misdaadjournalist.’ Die term bestond ook nog helemaal niet. Ik was wel al van jongs af aan geïnteresseerd in misdaad. Ik las de krant en volgde bijvoorbeeld alles over de moorden op John F. Kennedy, Martin Luther King en Robert Kennedy. Eén van de allereerste moorden die ik intensief heb gevolgd is die van de Delftse wurger waarbij Ada Lansbergen slachtoffer werd in 1971. Toen was ik 14 jaar. Dat was een moordzaak waarbij de onbekende moordenaar brieven schreef naar de krant en de politie uitdaagde. Dat vond ik heel fascinerend.”
Corvee
“Toen ik als leerling journalist startte was er iedere ochtend op het hoofdbureau van de politie Haaglanden een persconferentie. Iedere ingegooide ruit, kleine inbraak en ontspoorde tram werd daar gemeld aan de lokale media. De Telegraaf was natuurlijk voornamelijk uit op landelijk nieuws, maar er moest wel iedere morgen iemand van ons naar toe. Mijn collega’s op de redactie zagen dat als een soort corvee, maar ik vond dat eigenlijk hartstikke interessant. Zo is het begonnen. En dan zul je ook altijd zien dat je interessante zaken op je pad krijgt.”
Rechtspositie
In de veertig jaar dat Peter R. de Vries actief is, is er voor slachtoffers en nabestaanden veel verbeterd. Toch valt er nog veel te winnen voor wat betreft hun rechtspositie. “Ik heb vroeger meegemaakt dat nabestaanden volledig in het ongewisse waren over wat de politie deed en wat de vorderingen waren. Er was niemand die zich daar echt om bekommerde. Je moest een beetje geluk hebben dat er een vaderlijk figuur in zo’n onderzoeksteam zat en dat op zich nam. Wat dat betreft kom je nu veel beter terecht. Toch maak ik nog steeds mee dat mensen niet goed worden geïnformeerd. Dat is kwalijk en kan de verwerking ook in de weg zitten.”
“Ik heb vroeger meegemaakt dat nabestaanden volledig in het ongewisse waren over wat de politie deed en wat de vorderingen waren. Er was niemand die zich daar echt om bekommerde.”
Drijfveer
De Vries heeft in de loop der jaren veel zaken onderzocht waar ook kinderen bij betrokken waren. “Je komt dan bij ouders thuis en ziet dat er een gat is gevallen in zo’n gezin en dat ouders gebukt gaan onder immens verdriet. Velen hebben een altaartje thuis met foto’s, kaarsjes en andere herinneringen. In sommige gevallen zie je dat de kinderkamer nog volledig in tact is. Alsof hun vermoorde of verdwenen kind na al die jaren ieder moment thuis kan komen. En als je dat van zo dichtbij ziet en je verplaatst je in het intense leed van deze ouders dan maakt zich een zekere gedrevenheid van je meester. Die mensen wil ik helpen, hun zaak moet opgelost worden en de dader mag hier niet ongestraft mee wegkomen. Zo begint dat eigenlijk. Dat je bij die mensen thuiskomt en het leed een gezicht krijgt.”
“Die mensen wil ik helpen. Hun zaak moet opgelost worden en de dader mag hier niet ongestraft mee wegkomen.”
Schudden aan de boom
Door tijdens zijn onderzoeken te blijven volhouden is De Vries in staat nieuw licht op onopgeloste moordzaken te laten schijnen en aanknopingspunten te vinden die voor politie en justitie verborgen bleven. “Natuurlijk zijn er talloze redenen te bedenken waarom je met een onderzoek zou stoppen en dat zijn waarschijnlijk ook nog valide redenen. Het gaat er echter om dat je het op wilt lossen en je je niet laat weerhouden. Als je op alle fronten volhoudt en doorzet dan bereik je uiteindelijk iets. Ik noem dat schudden aan de boom. Want als je schudt aan een boom, dan valt daar altijd wel een keer iets uit waar je wat mee kunt. En daar ben ik op uit. En als je niet schudt, valt er ook niets uit en gebeurt er op een gegeven moment helemaal niets meer. Natuurlijk maak ik heel veel gedreven rechercheurs mee die zaken dolgraag willen oplossen. Maar ik maak ook mee dat men zich er toch wat plichtmatig vanaf maakt. Of dat een zaak op de plank gaat omdat teamleden worden overgeplaatst of met pensioen gaan. Dikwijls is het dan zo dat na een paar jaar niemand op het bureau nog iets van die zaak afweet. Dan moet je als nabestaande zelf die beweging creëren. Dan lukt dat heel misschien.”
“Als je op alle fronten volhoudt en doorzet dan bereik je uiteindelijk iets. Ik noem dat schudden aan de boom.”
Vast contactpersoon
Niet alle nabestaanden van onopgeloste levensdelicten kunnen rekenen op steun van een misdaadjournalist. Ze staan er alleen voor en kampen vaak met gevoelens van onzekerheid en onrechtvaardigheid. De Vries: “Ik raad nabestaanden altijd aan om een vast contactpersoon te vinden bij politie en justitie. Een aanspreekpunt die je als het ware ‘medeplichtig’ maakt. Gaandeweg bouw je dan een band op en blijft zo iemand zich om jouw zaak bekommeren. Want als niemand zich echt verantwoordelijk voelt, dan zakt zo’n zaak al snel weg en dat is heel pijnlijk.
“Ik raad nabestaanden altijd aan om een vast contactpersoon te vinden bij politie en justitie.”
‘Fighting spirit’
Toch heeft ook Peter R. de Vries niet de garantie dat iedere zaak tot een goed einde wordt gebracht. “Het is vaak een kwestie van de lange adem en dat moet je incalculeren. Zoals ook bij de Puttense moordzaak en recenter nog de zaak van Nicky Verstappen. Maar op het moment dat er dan weer een keer een oplossing komt, geeft dat brandstof om ook in andere zaken door te gaan. Dat moedigt aan en zorgt voor vertrouwen. Dat geeft nabestaanden, die toch ook wel eens moedeloos zijn, hoop en ‘fighting spirit’ om door te blijven zetten.”
“Dat geeft nabestaanden, die toch ook wel eens moedeloos zijn, hoop en ‘fighting spirit’ om door te blijven zetten.”
Dit interview is eind 2018 verschenen in het Magazine van Fonds Slachtofferhulp, dat destijds nog HulpPost heette.
