Onderzoek draagvlak Nederland veiligheidsmaatregelen in het verkeer

Wat vinden inwoners van Nederland van alcoholgebruik in het verkeer? Gebruiken Nederlanders zelf wel eens alcohol terwijl ze nog moeten fietsen of rijden? En hoe staan ze tegenover snelheidsovertredingen? Dit en meer hebben wij onderzocht.

Waarom dit onderzoek?

Elk jaar sterven er in Nederland honderden mensen in het verkeer. Niet alleen door een noodlottig ongeval, maar ook door snelheidsovertreders en alcoholgebruik in het verkeer. Een groot deel daarvan wordt veroorzaakt door veelplegers, mensen die keer op keer weer de fout in gaan. Fonds Slachtofferhulp vindt het hoog tijd om hier iets aan te doen. Maar wat vinden Nederlanders van verschillende veiligheidsmaatregelen in het verkeer zoals een alcoholslot? En moeten we misschien naar een zero-tolerance beleid toe op het gebied van alcohol in het verkeer, (dan mag je helemaal geen alcohol meer drinken als je nog moet rijden). Reden voor Fonds Slachtofferhulp om onderzoek te doen naar wat Nederlanders hiervan vinden. Zodat wij ons samen hard kunnen maken om de veelpleger effectiever aan te pakken en de verkeersveiligheid in Nederland te vergroten. 

Inhoud van het onderzoek

Ipsos I&O voerde dit onderzoek uit voor Fonds Slachtofferhulp. Voor het onderzoek werden 6.279 panelleden van het I&O Research Panel uitgenodigd. Het onderzoek vond plaats van woensdag 24 juli 2024 tot 8 augustus 2024. Fonds Slachtofferhulp is specifiek benieuwd naar hoe jongeren tussen de 16 en 25 jaar aankijken tegen alcoholgebruik, snelheidsovertredingen en maatregelen in het verkeer, omdat zij toekomstige of beginnende bestuurders zijn. Om ervoor te zorgen dat er in deze doelgroep voldoende waarnemingen zijn gedaan, is een oversampling uitgevoerd. Dit houdt in dat er meer jongeren zijn uitgenodigd om te zorgen dat er voldoende reacties komen uit deze groep. Zo zijn er voor dit onderzoek 3.778 jongeren tussen de 16 en 25 jaar uitgenodigd en zijn er 2.501 panelleden van 26 jaar en ouder uitgenodigd.  

De steekproeven van beide groepen zijn representatief op basis van regio, geslacht, opleidingsniveau en stemgedrag tijdens de Tweede Kamerverkiezingen van 2023 voor 18-plussers. In totaal hebben 1.068 jongeren tussen de 16 en 25 jaar gereageerd en 1.101 Nederlanders boven de 26 jaar. Dit komt neer op een responspercentage van 28% en 44%. De uitkomsten zijn tot slot gewogen op geslacht, leeftijd, opleidingsniveau, regio en stemgedrag tijdens de Tweede Kamerverkiezingen van 2023. Hierdoor is het mogelijk om representatieve uitspraken te doen over deze leeftijdsgroepen. 

Uitkomsten van het onderzoek

Alcoholslot: een effectieve oplossing voor veelplegers
Maar liefst 84 procent van de respondenten steunt de invoering van een alcoholslot voor veelplegers. Dit apparaat meet het alcoholgehalte in de adem van de bestuurder en voorkomt dat het voertuig start als de bestuurder boven de toegestane hoeveelheid alcohol zit. De steun voor een alcoholslot voor mensen die voor het eerst met te veel alcohol op zijn aangehouden ligt lager, op 43 procent. 

“Het is tijd om een duidelijke grens te stellen”, aldus Marijke Brouwer, programmamanager Verkeer bij Fonds Slachtofferhulp. “Met effectieve maatregelen die ook nog eens zo breed gesteund worden door de Nederlandse bevolking, kunnen we levens redden en onze wegen veiliger maken. De roep om het alcoholslot geeft een duidelijke boodschap: alcohol en verkeer gaan niet samen. Technologische oplossingen zoals deze kunnen herhaling van overtredingen voorkomen en veel leed besparen.”  

Strenge maatregelen tegen veelplegers
Bestuurders die binnen twee jaar tijd drie ernstige verkeersovertredingen begaan, zoals rijden onder invloed, forse snelheidsovertredingen, of het negeren van een rood kruis, krijgen te maken met strengere straffen in het Nederlandse rechtssysteem. Bijna alle respondenten (89%) vinden dat deze veelplegers hun rijbewijs moeten inleveren. Vier op de tien vindt een boete gepast, en één op de vijf is zelfs voorstander van een gevangenisstraf. Ook ondersteunt 79 procent van de respondenten een verplichte rijbewijsscan, iemand kan dan alleen met een geldig rijbewijs de auto starten. 

Zerotolerance beleid: van twee glazen naar nul
Zes op de tien Nederlanders vinden dat geen enkele hoeveelheid alcohol acceptabel is voor bestuurders van motorvoertuigen, zoals auto’s, motoren en zelfs fatbikes. Voor fietsers zijn de meningen verdeeld; 41 procent vindt meer dan twee glazen niet problematisch. Desondanks ondersteunt 73 procent van de respondenten een zerotolerancebeleid, waarbij alcoholgebruik in het verkeer volledig wordt uitgebannen. 

Snelle invoering maatregelen tegen alcoholgebruik in het verkeer
Met de steun van een grote meerderheid van de Nederlandse bevolking in de rug roept Fonds Slachtofferhulp beleidsmakers op om effectieve maatregelen tegen alcoholgebruik in het verkeer, zoals een alcoholslot, zo snel mogelijk in te voeren.  

Onderzoek 

Bekijk hier de resultaten van het onderzoek naar verkeersmaatregelen, uitgevoerd door  Ipsos I&O in opdracht van Fonds Slachtofferhulp.