Steeds weer terugkerende foto’s van brokstukken. Overbodige details over een slachtoffer. Journalisten die op de stoep staan bij rouwende nabestaanden. Maar ook: daders die met verkeerde informatie via de media de publieke opinie proberen te beïnvloeden. Inmiddels weten we aan de hand van enkele spraakmakende casussen dat de combinatie slachtofferschap en media soms leidt tot ongewenste en pijnlijke situaties voor de betrokkenen. De gedachte is: dat kan beter en dat moet beter…
Project persvrijheid en privacy
In samenwerking met het ministerie van Justitie en Veiligheid lanceerde Fonds Slachtofferhulp daarom het project Privacy en Persvrijheid met als doel meer aandacht te vragen voor de privacy van slachtoffers in de media. Het project bestaat uit twee dialoogsessies, twee mediacafés en een symposium over het onderwerp privacy en persvrijheid. Uiteraard geheel coronaproof en daardoor grotendeels digitaal. Journalist en tv-presentator Charles Groenhuijsen treedt op als gespreksleider.
Waarheidsvinding versus sensatiezucht
De twee dialoogsessies liggen inmiddels achter ons en dat leverde waardevolle inzichten op. Journalisten, wetenschappers, ervaringsdeskundigen en slachtofferadvocaten gingen online met elkaar via Zoom in gesprek om de thematiek helder te krijgen en vooral goede en minder goed voorbeelden te verzamelen. De conclusie: meestal gaat het goed maar er het kan en moet soms echt nog (veel) beter. Aan spraakmakende casuïstiek geen gebrek. De Ruinerworldboerderij, de MH17, de zaak Nicky Verstappen, de tramschutter of ‘gewoon’ een overval van de slager om de hoek: misdaad beheerst het nieuws en de media spelen een allesbepalende rol. En niet in de laatste plaats de sociale media, die voor journalisten zowel een lust als een last blijken. Want waar ligt de grens als het om waarheidsvinding gaat?
En hoe ga je om met burgerjournalistiek en sensatiezucht? Dit onderwerp is actueler dan ooit: CDA, GroenLinks en PvdA dienen vandaag een wetsvoorstel in waarin staat dat het delen van filmpjes van slachtoffers strafbaar moet worden. Een initiatief dat Fonds Slachtofferhulp van harte ondersteunt.
Er is de laatste jaren steeds meer aandacht voor de positie van slachtoffers. Niet alleen in de rechtszaal, maar ook in de pers. Uiteraard moet de berichtgeving wel zorgvuldig worden afgewogen en daar valt nog veel te winnen. Tijdens de mediacafés, die in dit najaar plaatsvinden, wordt daarom verder ingezoomd op de kansen en mogelijkheden om ook in de toekomst de juiste afwegingen te maken bij de ethische dilemma’s rondom de berichtgeving over slachtoffers. We houden je op de hoogte!
Meer weten
Meer weten over dit project en het vervolg? Bekijk de speciale website.
