De afgelopen jaren is al veel bereikt als het gaat om de rechtspositie van slachtoffers van misdrijven. Toch blijkt in de rechtspraktijk dat een relatief kleine, zwaar getroffen groep nog steeds tussen wal en schip valt. Het gaat om slachtoffers van ernstige misdrijven die hier blijvende gevolgen aan overhouden en hun financiële schade niet vergoed krijgen via het strafproces. De vordering voor schadevergoeding wordt door strafrechters als te complex gezien en als een onevenredige belasting van de strafzaak. Hierdoor kunnen deze slachtoffers geen aanspraak maken op de voorschotregeling en moeten zij een civiele procedure starten die vaak weinig perspectief biedt en erg belastend kan zijn. Nieuw onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek uitgevoerd door Mr. Arlette Schijns, die verbonden is aan de ACCL/VU Amsterdam en als advocaat voor letselschadeslachtoffers optreedt, biedt nu een kansrijke oplossing voor dit probleem. Slachtoffers en nabestaanden moeten hiermee hun schade vergoed kunnen krijgen via de aansprakelijkheidsverzekering van de dader.
Kansrijk
Dit onderzoek is tot stand gekomen met financiering en medewerking van het Fonds Slachtofferhulp. Met de oplossing die de onderzoekster aandraagt hoopt het Fonds soelaas te bieden voor een groot maatschappelijk probleem. Ineke Sybesma, directeur Fonds Slachtofferhulp: “Iedereen is het erover eens dat voor nabestaanden en voor slachtoffers die volledig buiten hun schuld om verminkt, mishandeld of gekwetst uit een ernstig misdrijf komen, de volledige schade het liefst zo snel mogelijk moet worden vergoed. Daarom is het extra pijnlijk dat juist deze groep toch buiten de boot valt in het strafproces. Het huidige systeem werkt dus niet voor die mensen die het zwaarst getroffen zijn. De oplossing die nu wordt aangereikt achten wij zeer kansrijk. Wij gaan er, met de onderzoeksresultaten onder de arm, alles aan doen om het voor deze groep slachtoffers en nabestaanden beter geregeld te krijgen.”
Oplossing
Arlette Schijns heeft tijdens haar uitgebreide onderzoek, waarin zij o.a. heeft bestudeerd hoe het wettelijk is geregeld in andere Europese landen, een mogelijkheid gevonden waardoor deze slachtoffers hun complexe schade wél vergoed kunnen krijgen. De oplossing is om hun schade te verhalen via de aansprakelijkheidsverzekeraar van de dader. Dit is in Nederland al precies zo geregeld voor slachtoffers van verkeersmisdrijven in de Wet Aansprakelijkheid Motorrijtuigen (WAM). Om deze oplossing in de praktijk te brengen is er een wetswijziging nodig, waarmee de verzekeraar zich richting het slachtoffer niet kan beroepen op een opzetclausule in de polis. De verzekeraar vergoedt de schade aan het slachtoffer en kan dit vervolgens verhalen op de dader, die wel degelijk aansprakelijk blijft. Arlette Schijns: “Er staat geen juridisch beletsel of ander zwaarwegend argument in de weg om een slachtoffer, net als in de WAM aanspraak te geven op de verzekeraar van de dader. Sterker nog: ik heb gezien dat dit systeem in Scandinavische landen al bestaat en heel goed werkt. Uiteraard is dit niet vandaag op morgen geregeld, want ook de regrespositie van verzekeraars moet worden aangescherpt, maar met deze oplossing is de kans heel groot dat het voor een zeer kwetsbare slachtoffergroep een stuk beter gaat worden in de toekomst.”
