Herstellen na online seksueel misbruik

Wat begint als een leuke flirt, kan uitgroeien tot een situatie die iemands leven verwoest. Steeds vaker delen jongeren naaktfoto’s en filmpjes van zichzelf via het internet. In essentie is hier niets mis mee. Het versturen van seksueel getinte foto’s en video’s is van alle leeftijden en hoort bij de gezonde (seksuele) ontwikkeling van jongeren. Het gaat pas mis als de beelden in de verkeerde handen vallen. Jongeren kunnen worden gechanteerd, afgeperst en gedwongen tot het sturen van meer beeldmateriaal, het uitvoeren van seksuele handelingen (online of offline), of het betalen van geld. Wanneer dit gebeurt spreken we van online seksueel misbruik.

Als slachtoffer van online seksueel misbruik sta je letterlijk ‘te kijk’ voor de hele wereld. Niets verhullende foto’s of filmpjes kunnen op internet door miljoenen mensen worden bekeken. Slachtoffers worden hier vaak jaren later nog mee geconfronteerd. Er is geen ontkomen aan.

Deze vaak jonge slachtoffers ervaren stress- en stemmingsklachten, schamen zich en voelen zich schuldig voor wat hen is overkomen. Het aantal jongeren dat te maken krijgt met een vorm van online seksueel misbruik neemt toe, net als het aantal websites waarop seksueel misbruik van minderjarigen kan worden bekeken. Een gespecialiseerd hulpaanbod bestond tot voor kort nog niet.

Deze jongeren hebben specialistische hulp nodig. Liever vandaag dan morgen. Psychotraumatherapeut Rik Knipschild, klinisch psycholoog en onderzoeker Iva Bicanic en cognitief gedragstherapeutisch werker Margot Buschers hebben een behandelmethode ontwikkeld voor jongeren tussen de 12 en 21 jaar. De behandelmethode richt zich op het psychische, fysieke en maatschappelijke herstel van jongeren die met online seksueel misbruik te maken krijgen. Er is een stappenplan ontwikkeld, zodat jeugdhulpverleners, politie, leerkrachten en jongeren, samen met hun ouders, weten wat ze van A tot Z kunnen doen. De behandelmethode is door Fonds Slachtofferhulp gefinancierd en uitgegeven.

In het behandelplan ‘Interventie herstellen na online seksueel misbruik’ doorloopt het slachtoffer onder begeleiding van een professional een aantal stappen. Eerst is er aandacht voor praktische zaken. Denk hierbij aan de mogelijkheid om beeldmateriaal te verwijderen van het internet. Daarna wordt gekeken naar juridische mogelijkheden. Tegelijkertijd leren jongeren omgaan met herbelevingen, angst en gevoelens van schaamte en schuld.

De therapeuten van het Centrum Seksueel Geweld zijn inmiddels getraind om deze interventie te gebruiken in de begeleiding van slachtoffers van online seksueel misbruik.