Onderzoek screening en behandeling psychische kindermishandeling

Carolien Christ, Senior Onderzoeker bij Arkin en psycholoog i.o. tot GZpsycholoog, doet met steun van Fonds Slachtofferhulp onderzoek naar de screening en behandeling van psychische kindermishandeling. In onderzoek én behandeling nog een onontgonnen terrein. We gaan met Carolien in gesprek.

Psychische kindermishandeling

Onder psychische kindermishandeling verstaan we emotionele mishandeling en/ of emotionele verwaarlozing. Bij emotionele mishandeling kun je denken aan het uitlachen, beledigen, bedreigen of uitschelden van een kind. Maar ook het stelselmatig achterstellen ten opzicht van een broertje of zusje. Een kind dat emotioneel verwaarloosd wordt, krijgt niet de aandacht en steun die het nodig heeft. Ouders en verzorgers doen dit overigens meestal niet bewust of expres. Deze vormen van kindermishandeling kunnen bijvoorbeeld ontstaan als ouders moeilijke omstandigheden ervaren, zoals grote financiële problemen of ernstige psychische klachten.

Gevolgen van psychische kindermishandeling

De gevolgen van psychische kindermishandeling zijn vaak groot. Onderzoek heeft aangetoond dat deze vorm van kindermishandeling vaak minstens even schadelijk is als fysieke en seksuele kindermishandeling. Mensen die als kind emotioneel mishandeld of verwaarloosd zijn, ontwikkelen bijvoorbeeld veel vaker depressieve klachten of angstklachten dan anderen. Ook hebben zij gemiddeld vaker last van een laag zelfbeeld en moeite met het reguleren van emoties. Zij kunnen in relaties en vriendschappen ook moeite hebben om anderen te vertrouwen, grenzen te stellen en hun behoeften aan te geven en op een gepaste manier voor zichzelf op te komen.

"Onder psychische kindermishandeling verstaan we emotionele mishandeling en/ of emotionele verwaarlozing."
- Carolien Christ

Belang onderzoek over psychische kindermishandeling

Eerdere onderzoeken hebben aangetoond dat psychische kindermishandeling wereldwijd de meest voorkomende vorm van kindermishandeling is. Ook over de schadelijke gevolgen ervan is al aardig wat bekend. Maar ondanks dat het veel voorkomt, is er veel minder onderzoek gedaan naar deze vorm van kindermishandeling vergeleken met bijvoorbeeld seksuele mishandeling of huiselijk geweld.

Met dit onderzoek richten we ons vooral op volwassenen die psychische kindermishandeling hebben meegemaakt en in behandeling zijn in de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) voor depressieve klachten of angstklachten. Een groot deel van deze mensen heeft als kind psychische mishandeling meegemaakt, maar binnen de GGZ is hier nog onvoldoende aandacht voor. Er is nog geen standaard screening, waardoor psychische mishandeling in de behandeling onderbelicht blijft. Bovendien weten we hierdoor te weinig over de vormen en gevolgen van psychische kindermishandeling en welke behandelingen het beste aanslaan.

"Eerdere onderzoeken hebben aangetoond dat psychische kindermishandeling wereldwijd de meest voorkomende vorm van kindermishandeling is."
- Carolien Christ

Aanpak van het onderzoek

In dit onderzoek gaan we onder andere uitgebreid met patiënten in gesprek over hun ervaringen met psychische kindermishandeling, over hun wensen en behoeften wat betreft de screening en behandeling van emotionele mishandeling en verwaarlozing. Ook met behandelaren gaan wij in gesprek. Samen met patiënten en behandelaren gaan wij een online psycho-educatiemodule ontwikkelen die beschikbaar wordt gemaakt voor iedereen: mensen binnen en buiten de GGZ met ervaringen met psychische kindermishandeling.

3 keer per jaar gratis het magazine ontvangen?

Het Fonds Slachtofferhulp Magazine staat drie keer per jaar in het teken van een ander thema. Zoals online seksueel misbruik, rouw en noodhulp. Wil jij op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen? Ben je benieuwd naar de verhalen van slachtoffers en nabestaanden? Vraag het magazine gratis aan.