Advies uitgebracht op wetsvoorstel
Eerder dit jaar brachten wij advies uit op het wetsvoorstel van de minister. Wij waren niet de enige. Ook andere betrokken organisaties en deskundigen, waaronder het Centrum Seksueel Geweld waren betrokken. De minister laat weten brede maatschappelijke steun te hebben ontvangen om alle vormen van onvrijwillige seks strafbaar te stellen als verkrachting. ,,Seksueel grensoverschrijdend gedrag komt te veel voor en de gevolgen hiervan voor mensen zijn vaak verwoestend en langdurig. Seks hoort altijd vrijwillig en gelijkwaardig te zijn. Dat is de norm. Als hiervan geen sprake is en onvoldoende rekening wordt gehouden met de positie van de ander, dan wordt dit in de nieuwe wetgeving straks aangemerkt als verkrachting’’, aldus Grapperhaus.
Verkrachtingsartikel met verschillende delictsvormen
Alle vormen van onvrijwillige seks zullen in het nieuwe wetsvoorstel als verkrachting strafbaar worden. Als iemand ‘behoorde te weten’ dat de ander geen seks wilde maar daar niet naar handelde, wordt ook dat voortaan aangemerkt als verkrachting. Bijvoorbeeld als de ander verstijft of bevriest als er seksuele handelingen plaatsvinden.
Daartoe heeft Grapperhaus nu het model voor ogen van een verkrachtingsartikel in de wet met verschillende delictsvormen: een lichte ‘schuldvariant’, een zwaardere ‘opzetvariant’ en de variant waarbij het gebruik van dwangmiddelen, zoals geweld, stevig strafverzwarend zullen werken.
De ondergrens wordt dus de schuldvariant, waarbij iemand onvoldoende rekening heeft gehouden met de positie van de ander. Hij had ‘door feiten en omstandigheden’ moeten weten dat seks niet gewenst was. Die nalatigheid geldt straks ook als verkrachting en kan leiden tot straf.
Recht doen aan slachtoffer
Minister Grapperhaus denkt zo de juiste balans te vinden tussen alle betrokken belangen. En zo enerzijds recht te doen aan wat een slachtoffer is overkomen en anderzijds de mate van verwijtbaarheid aan de zijde van de verdachte duidelijk tot uitdrukking te brengen. Hoe ernstiger het verwijt, des te hoger de maximumstraf.
De minister noemt het nieuwe model beloftevol en zal het uitwerken in een nieuw wetsvoorstel. Het streven is om in december 2020 de consultatie te starten over een aangepaste versie van het Wetsvoorstel seksuele misdrijven. Wij houden de ontwikkelingen in de gaten.
