Slachtofferadvocaat Sébas Diekstra vraagt aandacht voor slachtoffers en nabestaanden met nieuw boek

“Het is waanzinnig dat wél de naam van de verdachte in een nieuwsbericht wordt ingekort, maar dat wanneer je overleden bent als slachtoffer jouw naam in alle openheid genoemd mag worden”, begint Diekstra meteen zodra hij binnenstapt. Hij laat geen moment onbenut om te laten zien met wat voor onrechtvaardigheden slachtoffers te maken krijgen. Want wie zijn boek leest, ontdekt: dat zijn er schrikbarend veel.

Het verhaal van het slachtoffer

“Het gesprek dat ik met NRC voerde over het noemen van de naam van het slachtoffer in hun artikel heb ik integraal in het boek gepubliceerd. Ik moest dat delen. Het gaat hier om het grotere belang”, licht Diekstra zijn opmerking toe. “In mijn hele boek maak ik gebruik van voorbeelden, zoals de zaak van de tramschutter, seksueel grensoverschrijdend gedrag bij The Voice of Holland of de dubbele moord in Weiteveen. Voor elk onderwerp dat ik aansnijd had ik wel een bijpassende zaak waar ik bij betrokken was. Het geeft lezers gelijk een beeld hoe slachtoffers of hun nabestaanden dat proces beleven, ik wil het ze laten voelen en daardoor hopelijk laten begrijpen hoe heftig dit is.”

Niet alleen Diekstra zelf komt aan het woord, hij geeft ook ruimte aan de slachtoffers van de zaken die hij beschrijft. “In een korte beschrijving van mijn boek kondigde ik aan dat ik slachtoffers en nabestaanden een stem wilde geven. Dan moet ik dat wel doen, besefte ik. Daarom heb ik cliënten benaderd met de vraag of ze hun kant van hun verhaal wilden delen. Om onafhankelijkheid te bewaken, heeft een freelancejournalist hen geïnterviewd. Door hun verhalen onafhankelijk terug te horen, ben ik mij nog bewuster geworden hoe belangrijk je als slachtofferadvocaat bent voor je cliënten. Je komt binnen op het slechtste moment van hun leven. Met veel van hen heb ik ook nog steeds contact.”

Medeleven

Tijdens zijn werk als slachtofferadvocaat hoort Diekstra veel heftige verhalen, zoals diverse bekende moordzaken. “Ik beschrijf in het boek hoe ik eerst veel strikter met mijn emoties omging, ik wilde dat buiten de deur houden en had een muur om mij heen gebouwd. Het voelt goed dat ik inmiddels een deur in die muur heb gevonden die ik op een kier kan zetten. Al kan ik slechts een beetje meevoelen met wat slachtoffers is overkomen, het maakt mij toch heel bewust van wat hen is aangedaan. En wat hen wordt aangedaan tijdens het strafproces.”

Dat gevoel is heel belangrijk, stelt Diekstra. Hij ziet het ook vaak misgaan. “Heel veel functionarissen kunnen zich niet inbeelden hoeveel leed zij onnodig toebrengen aan slachtoffers en nabestaanden. Dat kan door hele simpele dingen. Door de manier waarop een gesprek wordt gevoerd, door slachtoffers niet te groeten bij binnenkomst in de rechtbank. Het zit in kleine dingen, die een groot effect kunnen hebben. En eigenlijk is dat gewoon een stukje menselijkheid.”

Rechten voor slachtoffers

“Ik ben wel blij dat ik niet murw word”, zegt Diekstra vastberaden. “Elke keer dat de rechten van slachtoffers in het strafproces niet worden nagekomen, weiger ik dat normaal te vinden. Degene die het hardst geraakt wordt in dit proces is niet de dader, maar juist het slachtoffer.

Zoals ik in mijn nawoord schrijf: als slachtoffer of nabestaande beschik je in Nederland op papier dan wel over een indrukwekkend arsenaal aan rechten. Maar rechten zijn slechts dode letters zolang onder meer politie, Openbaar Ministerie en de Rechtspraak die rechten niet consequent tot leven wekken. Met mijn boek pleit ik dat de positie van slachtoffers volledig wordt herzien. Ik blijf doorgaan met het opkomen voor hun rechten.”

Het boek ‘Recht voor het slachtoffer’ van slachtofferadvocaat Sébas Diekstra is vanaf 6 oktober overal verkrijgbaar.