Koers houden

In de ruim 30 jaar dat Fonds Slachtofferhulp nu bestaat, hebben wij helaas al vaker te maken gehad met de gevolgen van rampen en crises. De aanslag in Apeldoorn, de Q-koorts, de vliegtuigcrashes Turkish Airlines en Tripoli, de kredietcrisis en de aanslag op de MH-17 weten we nog allemaal. Wanneer er zoiets schokkends gebeurt, zien we eenzelfde patroon: vrijwel alle tijd en aandacht van publiek, bestuurders en media gaat uit naar de ramp.

Ineke Sybesma
Directeur Fonds Slachtofferhulp

Dat is logisch, want het gaat om groot leed en gruwelijke gebeurtenissen. In de kredietcrisis verloren duizenden mensen hun baan. Bedrijven gingen massaal failliet. Dat zorgde niet alleen voor financiële problemen. Depressies, scheidingen, familieruzies en zelfs zelfmoorden kwamen eruit voort. Bij de MH-17 verloren 193 Nederlanders hun leven. Het verdriet van de nabestaanden is met geen pen te beschrijven.

We hebben echter ook iets geleerd. Namelijk dat de wereld ook gewoon keihard doordraait. Als we te veel focussen op corona en alles wat daarbij komt kijken, verliezen we de rest uit het oog. Als dat gebeurt zijn de gevolgen bijna niet te overzien.

In de zorg worden nu cruciale, levensreddende behandelingen uitgesteld. Andere zorgbehoevenden worden soms helemaal niet meer geholpen. Er ontstaat een stuwmeer aan behandelingen, met enorme wachtlijsten tot gevolg. Het aantal medische incidenten zal straks niet te tellen zijn.

Door het sluiten van de rechtbanken komen straks verdachten op proceduregronden vrij. Wachten slachtoffers en nabestaanden nog langer op vergoeding van schade die hen aan de bedelstaf heeft gebracht. Door het sluiten van de scholen, zitten veel kinderen in een onveilige thuissituatie waar voor mishandeling moet worden gevreesd. Kunnen slachtoffers van seksueel geweld niet terecht in het ziekenhuis, kan geen fysieke hulp worden gegeven maar dus ook geen bewijsmateriaal worden verzameld. Geweldplegers en verkrachters die vrijuit gaan. Dat is niet wat we willen.

Dit is geen betoog om de ‘lockdown’ dan maar helemaal af te schaffen, in tegendeel. Het is een oproep om koersvast te blijven, onze horizon breed te houden en te kijken naar alles wat er in de samenleving gebeurt náást corona.

De laatste jaren is de wereld in hoge mate online gegaan. En daar hebben we nu profijt van. Wat zijn er veel prachtige initiatieven die het waard zijn om vervolg te krijgen. Laten we deze crisis dus te baat nemen om alles wat we online kunnen doen, op te pakken en in te regelen.

Laten we pilots met online rechtspraak nu wel met verve oppakken. Online en blended therapieën en e-learnings uitbreiden en professionaliseren. En een persoonlijke laptop tot het standaard lesmateriaal van kinderen verklaren. Laten we ook crisisziekenhuizen scheiden van reguliere zorg, zodat patiënten niet onnodig slachtoffer worden en zorgverleners niet onvermijdelijk fouten moeten maken.

Laten we een betere verhouding van thuis- en kantoorwerken nastreven. Dan zijn de files opgelost, en vallen er minder verkeersdoden en -gewonden. En de lucht wordt schoner.

En o ja, wat een verademing dat we nabuurschap, aandacht voor de naaste, online en offline nu opnieuw uitvinden. Laten we oog houden voor iedereen. Steun maakt sterker, ook dat ervaren slachtoffers iedere dag.

Ineke Sybesma – Directeur